Φυσικά βιολογικά λιπάσματα

Φυσικά βιολογικά λιπάσματα

Ποιά είναι τα φυσικά βιολογικά λιπάσματα

Τα κύρια θρεπτικά συστατικά των φυτών
Τρεις είναι οι θρεπτικές ουσίες που απαιτούνται από τα φυτά σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τα άλλα στοιχεία. Είναι το άζωτο(N), ο φώσφορος(P) και το κάλιο(K).
Στα τσουβάλια των λιπασμάτων που κυκλοφορούν στην αγορά υπάρχουν οι αριθμοί "3-6-9". Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν το ποσοστό του συνολικού βάρους λιπάσματος καθενός από τα τρία βασικά θρεπτικά συστατικά.
Ας δούμε ποια φυσικά βιολογικά λιπάσματα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στις καλλιέργειες μας

Ένα λίπασμα γενικού σκοπού για τον κήπο περιέχει 7% N, 7% P και 7% Κ.
Στη βιολογική γεωργία τα περισσότερα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά πρέπει να παρέχονται μέσω της κομποστοποιήσης της οργανικής ύλης.
Υπάρχει μια ποικιλία κοινών οργανικών υλικών που μπορούμε να προσθέσουμε στο έδαφός μας. Μερικά από αυτά είναι η κοπριά, το κομπόστ κήπου ή μανιταριών, η τύρφη, τα φύκια και η φυλλώδες μούχλα.

Φουσκί
Το φουσκί είναι η κοπριά μαζί με τα ούρα και την στρωμνή των οικόσιτων ζώων.
Προσθέτουν N, P και K στο έδαφος. Χρειάζεται όμως προσοχή γιατί το φρέσκο φουσκί μπορεί να βλάψει τα φυτά, τα φύλλα και τις ρίζες, αν εφαρμοστεί νωρίς.

Είναι καλύτερα να αποθηκεύετε υπό κάλυψη, για τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη χρήση του.Μην αφήνετε το νερό της βροχής να ξεπλένει τα θρεπτικά συστατικά του, ενώ παράλληλα γίνεται η ωρίμανση.
Το φουσκί από διαφορετικά ζώα, διαφέρει σε μεγάλο βαθμό σε περιεχόμενο N-P-K.
Συνήθως η ποσότητα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι ένας κουβάς ανά τετραγωνικό μέτρο, αλλά αυτό εξαρτάτε κυρίως από το έδαφός μας. Τα αμμώδη εδάφη, ίσως χρειάζονται περισσότερο από τα αργιλώδη εδάφη.Η κοπριά είναι όξινη και είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στις πατάτες.

Κομπόστ
Στο κομπόστ το περιεχόμενο των βασικών φυτικών θρεπτικών συστατικών (NPK) είναι συνήθως μικρότερο από τα εμπορικά χημικά λιπάσματα, αλλά είναι συχνά υψηλότερα από το φουσκί. Τα θρεπτικά συστατικά του κομπόστ απελευθερώνονται πιο αργά και συμβάλει έτσι στη βελτίωση της δομής του εδάφους. Εφαρμόζουμε το κομπόστ σκαλίζοντας τα φυτά ή το τοποθετούμε σαν επιφανειακή κάλυψη.

Κομπόστα μανιταριών
Η κομπόστα μανιταριών είναι συνήθως ένα μίγμα κομποστοποιημένου άχυρου, ασβεστόλιθου (ασβέστη) συν μερικά πρόσθετα, όπως αποξηραμένο αίμα. Παλιά όταν υπήρχαν άλογα, χρησιμοποιούταν η κοπριά αντί του κομποστοποιημένου άχυρου.Η κομπόστα μανιταριών προσθέτει μικρότερα ποσά N, P και K στο έδαφος από το κομπόστ. Η ινώδη σύστασή του βοηθάει στη βελτίωση της δομής του εδάφους. Ωστόσο, να θυμάστε τον ασβέστη σε αυτό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα όσπρια αλλά όχι για τις πατάτες.

Φυλλώδες μούχλα
Η φυλλώδες μούχλα είναι ένα χρήσιμο υλικό για τη βελτίωση της δομής του εδάφους. Μαζέψτε πεσμένα φύλλα το φθινόπωρο. Φυλάξτε τα ξεχωριστά από το κομπόστ σωρού. Τα φύλλα αποσυντίθενται πολύ αργά. Κρατήστε τα φύλλα υγρά βρέχοντας τα ανά διαστήματα. Ο όγκος τους σταδιακά μειώνεται πολύ. Η φυλλώδες μούχλα περιέχει λίγα ποσά από τα κύρια θρεπτικά συστατικά. Όταν γίνει δύο ή τριών ετών το χρησιμοποιούν ως ένα συστατικό στο σπιτικό κομπόστ για σπόρους, αλλά και για τη βελτίωση της δομής του εδάφους.

Τύρφη
Η τύρφη παράγεται από τα φυτικά υπολείμματα πρασινάδων και βρύων που αποσυντίθεται σε ένα κακώς αποστραγγιζόμενο περιβάλλον. Η τύρφη περιέχει μικρά ποσά από τα κύρια θρεπτικά συστατικά των φυτών και χρησιμοποιείται κυρίως σε κομπόστ για σπόρους.

Φύκια
Τα φύκια προσφέρουν ένα μεγάλο ποσοστό καλίου K. Βοηθάνε στη δομή του εδάφους και στην διατήρηση της υγρασίας.
Επειδή τα φύκια περιέχουν αλάτι θα ήταν ίσως καλύτερο να τα μαζέψουμε μετά από μια βροχερή ημέρα ή να τα ξεπλύνουμε με νερό για να διαλυθεί.
Μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε στο κομπόστ μας ή να τα τοποθετήσουμε κάτω από τις πατάτες ή τομάτες. Πολλοί τα χρησιμοποιούν και στη καλλιέργεια σπαραγγιών.

Μαλλί
Τα υπολείμματα από μαλλί προβάτων είναι κατάλληλο για κομποστοποίηση. Το υλικό είναι πολύ πλούσιο σε άζωτο και ελευθερώνει τα θρεπτικά συστατικά του αργά. Είναι καλό για τα θαμνώδη φυτά και τα δέντρα.

Τεμαχισμένο ξύλο
Τα πριονίδια και ο τεμαχισμένος φλοιός από ακατέργαστη ξυλεία είναι πολύ καλά οργανικά υλικά για την κατασκευή του κομπόστ μας. θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κυρίως ως εδαφοκάλυψη για να καταστείλουν τα ζιζάνια.

Χλωρή λίπανση
Η χλωρή λίπανση είναι πολύ χρήσιμη. Μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε όταν το έδαφος δεν είναι παραγωγικό. Τα πλεονεκτήματα της περιλαμβάνουν:

  • Τα ψυχανθή (π.χ. τριφύλλι, μηδική, κουκιά) με τη βοήθεια των βακτηρίων συλλέγουν άζωτο από τον αέρα και το μεταφέρουν στο έδαφος
  • Διατηρούν τη γονιμότητα του εδάφους, γιατί τα θρεπτικά συστατικά δεν ξεπλένονται από τις βροχοπτώσεις
  • Κάποια έχουν βαθύ ριζικό σύστημα και μεταφέρουν τις θρεπτικές ουσίες από το υπέδαφος στην επιφάνεια
  • Προστατεύουν τη δομή του εδάφους από την διάβρωση των βροχών
  • Αποπνίγουν τα ζιζάνια και να δημιουργούν ένα προσωρινό καταφύγιο για ωφέλιμα αρπακτικά
  • Όταν το φυτό ενσωματώνετε στο χώμα θρέφει το έδαφος
  • Η ρίζα των φυτών βελτιώνει τη δομή του εδάφους
  • πολλά, όπως η φακελωτή (phacelia), το λούπινο και το κόκκινο τριφύλλι, έχουν ελκυστική εμφάνιση και μπορείτε να αφήσετε λίγα φυτά να ανθίσουν και να κρατήστε σπόρους.

Πριν ανθίσουν τα φυτά της χλωρής λίπανσης, κόψτε το φύλλωμα πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Το χειμώνα μπορείτε να αφήσετε τα κομμένα φύλλα σαν εδαφοκάλυψη να σαπίσουν. Σε άλλες εποχές χώστε τα κομμένα φύλλα μέσα στο χώμα 15-20 εκατοστά.
Αφήστε τους οργανισμούς του εδάφους να απορροφήσουν την χλωρή λίπανση των φύλλων και φυτέψτε τα φυτά σας μερικές εβδομάδες αργότερα.

Στην αγορά υπάρχουν πολλές ποικιλίες σπόρων χλωρής λίπανσης.
Η φακελωτή (Phacelia) έχει τα πλεονεκτήματα πέρα από διάφορες άλλες καλλιέργειες, δεδομένου ότι δεν συσχετίζεται με οποιεσδήποτε από τις κοινές φυτικές καλλιέργειες και μπορεί να ταιριάξει οπουδήποτε. Έχει επίσης ελκυστικά φύλλα και λουλούδια και είναι εύκολο να συλλεχθεί και να σωθεί ο σπόρος. Καλό είναι να αποφύγετε τις μονοκαλλιέργειες και να καλλιεργείστε ένα συνδυασμό χλωρών λιπάνσεων. Οι συνδυασμοί αυξάνουν μια καλύτερη μάζα φυλλώματος.

Μερικοί καλλιεργητές έχουν διαφορετική στάση απέναντι στη χλωρή λίπανση. Κάποιοι έχουν χρησιμοποιήσει το πλεόνασμα από φυλλώδες καλλιέργειες, όπως το σέλινο και το ραβέντι, ως επιφανειακή κάλυψη για χλωρή λίπανση. Άλλοι υποστηρίζουν ότι μόνο τα ζιζάνια είναι η φυσική χλωρή λίπανση.

Υγρή λίπανση
Είναι δυνατό και λογικό να φτιάξουμε και να χρησιμοποιήσουμε οργανικό υγρό λίπασμα. Αυτό γίνεται διαποτίζοντας οργανική ουσία σε ένα μεγάλο μέρος νερού σε ένα βαρέλι. Το υγρό που δημιουργείτε έχει συνήθως άσχημη μυρωδιά και χρειάζεται να αραιώσουμε πολλές φορές τον όγκο του. Μπορεί να ποτιστεί επάνω στις καλλιέργειες.

Σύμφυτο, τσουκνίδες και κοπριά χρησιμοποιούνται πολύ συχνά.
Το υγρό από το σύμφυτο είναι πλούσιο σε ανθρακικό κάλιο ενώ το υγρό ζωικό λίπασμα είναι πλούσιο σε νιτρικά άλατα. Οι τσουκνίδες παρέχουν μια ισορροπημένη τροφή. Όλα είναι σπουδαία και δίνουν στα φυτά μεγάλη ανάπτυξη και ταυτόχρονα ελέγχουν τα παράσιτα και τις ασθένειες.

Εκτίμηση των ποσοτήτων ΝΡΚ διαφόρων οργανικών λιπασμάτων

Οργανικό λίπασμα/Περιεχόμενο N%-P%-K%/Κατάλληλη χρήση
Κομπόστα/1,5-2,0-0,5/Πριν την φύτευση σε κάθε καλλιέργεια
Φουσκί αλόγου/0,7-0,2-0,5/Στις πατάτες
Φουσκί αγελάδας/0,6-0,2-1,0/Στις πατάτες
Φουσκί προβάτων/0,7-0,3-0,9/Χρήση σε υγρά λιπάσματα
Φουσκί πτηνών/1,5-1,0-0,5/Χρήση σε μικρές δόσεις και στη κομπόστα
Μούχλα φύλλων/0,5-0,25-0,25/Χρήση για κομπόστα σπόρων
Τύρφη/0,75-λίγο-λίγο/Χρήση για κομπόστα σπόρων
Φύκια/0,25-0,25-0,25/Στις πατάτες, ντομάτες η στη κομπόστα
Μαλλί προβάτων/10-λίγο-λίγο/Στις πατάτες ή στα όσπρια
Κομπόστα μανιταριών/0,5-0,25-0,5/Βελτίωση του εδάφους όχι για πατάτες
Στάχτη ξύλων/0-0-5~10/Σε φρούτα, ντομάτες, πατάτες
Οστεάλευρο/4-22-0/Σε μόνιμα φυτά, δέντρα

Φυτά για χλωρή λίπανση

Όνομα/Σπορά/Στο έδαφος/Συνθήκες εδάφους/γρ.ανά τ.μ.

Ήμερο τριφύλλι/Απρίλιο-Ιούλιο/1 χρόνο/Όχι σε όξινα υγρά εδάφη/2
Κουκιά/Σεπτ.-Νοεμ./Το χειμώνα/Σε βαριά εδάφη/20
Φαγόπυρο Απρίλιο-Αυγ. 1-3 μήνες Σε φτωχά εδάφη/6
Τριφύλλι/Μάρτιο-Αυγ./2-3 μήνες/Σε αμμώδη εδάφη/3
Τριγωνέλλα/Μάρτιο-Αυγ./2-3 μήνες/Σε στραγγισμένα εδάφη/5
Λούπινο/Μάρτιο-Ιούνιο/2-4 μήνες/Σε αμμώδη εδάφη/10
Σινάπι/Μάρτιο-Σεπτ./1-2 μήνες/Σε γόνιμα εδάφη/5
Φακελωτή/Μάρτιο-Σεπτ./1-3 μήνες/Στα περισσότερα/2
Σίκαλη/Αύγ.-Νοέμ./Το χειμώνα/Στα περισσότερα/16
Βίκος/Μάρτιο-Σεπτ./2-3 μήνες/Όχι σε όξινα και στεγνά εδάφη/16
Μηδική/Μάρτιο-Αύγ./3 μήνες/Ελαφριά στεγνά εδάφη/3

Πηγή:http://www.ecodyfi.org.uk/growing/downloads/week4.pdf

Διαβάστε ακόμη:Φτιάχνω κομπόστ για λίπανση

21 σχόλια:

  1. Εύγε για τις πολύτιμες αναρτήσεις σας.
    Χρόνια Πολλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος19/7/09, 12:34 π.μ.

    Έχω μαζέψει μια ποσότητα απο κουτσουλιά περιστεριών που η περισσότερη ειναι ξεραμένη από χρόνια .
    Μπορώ να την χρησιμοποιήσω στόν μικρό μου λαχανόκηπο ; (κυρίως ντομάτες και πιπέρια)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμος20/7/09, 1:42 μ.μ.

    Φυσικά και μπορείς να την χρησιμοποιήσεις και είναι ιδιαίτερα καλή για τις ντομάτες σου γιατί περιέχει καλά ποσά ασβεστίου και φωσφόρου που έχουν ανάγκη…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ανώνυμος8/7/22, 4:21 μ.μ.

      Μπορώ να την ρίχνω υγρή λίγο λίγο το καλοκαίρι στα λαχανικά? Σερμπετι που λένε η θα καούν

      Διαγραφή
  4. Ανώνυμος2/5/11, 7:10 μ.μ.

    παιδια θα σας πω μια συνταγη η οποια εικαζεται πως ερχεται απο την μακρινη αρχαια Ελλαδα...οταν φτασει η εποχη της τσουκνιδας την μαζευουμε χλωρη και την βαζουμε μεσα σε ενα βαρελι με νερο προκειμενου να βρασει.Την ανακατευουμε καθε μερα και μετα απο 20 μερες αφαιρουμε απο το νερο τις τσουκνιδες.Το υγρο που εχει μεινει ειναι ενα ΑΡΙΣΤΟ βιολογικο λιπασμα που συνανταται ακομα στις μερες μας στην κρητη...το ριχνουμε αραιωμενο με νερο σε καθε ειδους φυτο παντα με μετρο.Το αποτελεσμα ειναι ΤΡΟΜΕΡΟ.Εγω το εφαρμοσα σε ντοματιες το καλοκαιρι και εκανα την συγκριση και εμεινα αφωνος.Ελπιζω να εβαλα και εγω το λιθαρακι μου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος10/5/11, 7:50 μ.μ.

    πολυ ωραιες οι συμβουλες σας. μου εχουν πει οτι σαν λιπασμα κανουν πολυ καλα και τα θριματισμενα τσοφλια απο αυγο. τι ξερετε για αυτο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όχι. Θέλουν περίπου δύο χρόνια, για να αρχίσουν να ενσωματώνονται στο χώμα.

      Διαγραφή
  6. Ανώνυμος22/11/11, 7:11 μ.μ.

    Τα κόπρανα του σκύλου μου μπορώ να τα χρησιμοποιήσω στον λαχανόκηπο μου αφού βέβαια ξεραθούν εντελώς?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμος23/11/11, 9:27 π.μ.

    Οχι φιλε μου. Δεν μπορεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ανώνυμος15/12/11, 10:41 μ.μ.

    Συγχαρητηρια για την πολυ καλη δουλεια που κανετε.Η ερωτηση μου¨ειναι αν μπορω να αντικαταστησω καποιο ποσοστο της κοπριας , απο τεμαχισμενα κλαδια του κλαδεματος των ιδιων ( η αλλων) δεντρων.Η καλλιεργεια εναι φιστικια στην αιγινα,περ.150 δεντρα ( 4,5 στρεμματα), και η κοπρια ειναι απο αιγοπροβατα. Ευχαριστω εκ των προτερων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. αρβανιτης-βιοκαλλιεργητης11/2/12, 1:01 μ.μ.

    του σκυλου σου μπορεις να τα χωσεις κατω απο καποιο δεντρο, ομως να προσεχει μηπως ο σκυλος σου κατουραει τα κηπευτικα σου αλλη λιπανση οργανικη ειναι η χλωρη λιπανση δηλ σπερνουμε το κηπο ή τα κενα αναμεσα στα φυτα μας με καποιο ψιχανθες(βικος, αγριοτρυφηλο, κουκκια κτλ)
    οχι μονο η τσουκνιδα αλλα οποιοδηποτε χορτο αν σαπισει μεσα στο νερο ειναι λιπανση

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Paidia exw enthousiastei me to blog sas, na eiste kala gia tis plirofories. :D

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Ανώνυμος5/12/13, 3:28 μ.μ.

    Γεια σας, γνωριζει κανεις πώς θα μπορουσα να φτιαξω σιδηρο για φυτα με σπιτικα υλικα?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Σίδηρο:
    αγριολάπαθο rumex crispus/yellow dock (περιέχει το περισσότερο από όλα τα φυτά),
    τσουκνίδα urtica dioica/nettle,
    φλόμος vebrascum thapsus/mullein,
    γληφώνι menthe pulegium/pennyroyal,
    στελλάρια stellaria media/chickweed,
    άρκτιον λάππα arctium lappa/burdock,
    σύμφυτο symphytum officinale/comfrey,
    κόκκινο τριφύλλι trifolium pratense/red clover,
    αγριοράδικο taraxacum officinale/dandelion,
    νεροκάρδαμο nasturtium officinale/watercress,
    τριφύλλι medicago sativa/alfalfa,
    καγιέν capsicum frutescens/cayenne,
    εχινάτσεα Echinacea/purple, conefrower,
    πολυκόμπι equisetum arvence/horsetail,
    τζίντζερ zingiber officinale/ginger,
    σκόρδο allium sativum/garlic,
    καρποί τριανταφυλλιάς rose hips,
    αχιλλεία η χιλιόφυλλος achillea millefolium/yarrow,
    φασκόμηλο salvia officinalis/sage,
    μέντα menthe x. piperita/peppermint,
    φτελιά ulmus rubra/slippery elm
    φλοιός βελανιδιάς oak bark,
    τσιμισιφούγκα chimicifuga racemosa/black cohosh.

    Φυτικές πηγές μετάλλων

    http://www.ftiaxno.gr/2011/10/blog-post_18.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. εχω τρεις ροδιες στο κηπο μου . Η μια ειναι 6 ετων και δεν εχει κανει ανθος . Οι αλλες ειναι 3 ετων και το θεωρω φυσιολογικο . Τι μπορω να κανω για να γινουν πιο "παραγωγικες"
    Σας ευχαριστω εκ των προτερων

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Ανώνυμος22/3/18, 8:14 π.μ.

    Έχω στον κήπο μου ένα πολύ σκληρό χώμα .όταν βραχύ γίνετε λάσπη και όταν ξεραθεί γίνετε πέτρα τι να κάνω?
    Αυτό που θέλω είναι να μπορώ να σπέρνω ντομάτες μελιτζάνες.. ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Διαβάστε διάφορα άρθρα για να εμπλουτίστε το χώμα σας ....

      Φτιάχνω κομπόστ για λίπανση εδάφους
      https://www.ftiaxno.gr/2008/03/blog-post_28.html

      Η κοπριά (το φουσκί)
      https://www.ftiaxno.gr/2010/01/blog-post.html

      Φύκια για λίπανση λαχανικών
      https://www.ftiaxno.gr/2015/09/fikia-gia-lipansi.html

      Διαγραφή
  15. Ανώνυμος30/4/22, 1:04 μ.μ.

    Χριστός ανέστη.Χαιρετώ την ομάδα.Έχω τη δυνατότητα να προμηθευτώ δωρεάν και 700-800 κιλά φουσκί 2 χρόνων από μαντρί με κατσίκες-αρνιά αλλά έχω ρίξω για εφέτος στα περιβολικά.Το ερώτημα που θέτω είναι αν το έπερνα και το αποθήκευα στην αποθήκη μέσα σε σακιά θα κρατούσε τα θρεπτικά του συστατικά ώστε να χρησιμοποιηθεί για του χρόνου;Ευχαριστώ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κατά την αποθήκευσή του θα πρέπει να μην χάσει την υγρασία του και ξεραθεί εντελώς...

      Διαγραφή

Σχόλια που δεν είναι σχετικά και δεν αποσκοπούν σε σοβαρή συζήτηση του συγκεκριμένου θέματος θα διαγράφονται. Παρακαλώ να γράφεται κόσμια και με Ελληνικούς χαρακτήρες.
Η ευθύνη των σχολίων ανήκει αποκλειστικά και μόνο στους σχολιαστές.