Ενεργοί μικροοργανισμοί (ΕΜ) του Dr.Teruo Higa

Η χρήση των ενεργών μικροοργανισμών ΕΜ

Ο Teruo Higa είναι καθηγητής φυτοκομίας στο κολλέγιο Γεωργίας, (Πανεπιστήμιο του Ρίουκιους). Γεννήθηκε το 1941 στην Οκινάβα της Ιαπωνίας. Αποφοίτησε από το κολέγιο Γεωργίας, Πανεπιστήμιο του Ρίουκιους και από το Πανεπιστήμιο του Κιούσου (Σχολή Αποφοίτων της Γεωργίας), στο Διδακτoρικό Τμήμα Έρευνας. Το 1970 έγινε Λέκτoρας στο Πανεπιστήμιο του Ρίουκιους, το 1972 έγινε βοηθός καθηγητή πανεπιστημίου και από το 1982 δραστηριοποιείται σ’ αυτή τη θέση. Είναι πολύ γνωστός για την ανακάλυψη και ανάπτυξη των ΕΜ (Ενεργοί Μικροοργανισμοί) και αφιερώνει σχεδόν τον μισό από το χρόνο του διευθύνοντας με επιτυχία τις προσπάθειες για την εξάπλωση της χρήσης της τεχνολογίας ΕΜ στη γεωργία σε διάφορες χώρες.

Οι κύριες συγγραφικές του εργασίες περιλαμβάνουν τα βιβλία: «Μικροοργανισμοί στη Γεωργία και στην Προστασία του Περιβάλλοντος» (1990 Νομπουνκύο), «Μια Επανάσταση γ ια τη Σωτηρία της Γης» (1993 Σάνμαρκ), «Μια επανάσταση για τη Σωτηρία της Γης 2» (1994 Σάνμαρκ). Επιμελήθηκε επίσης την έκδοση του βιβλίου «ΕΜ Περιβαλλοντολογική Επανάσταση, η πλήρης εγκυκλοπαίδεια στοιχείων των ΕΜ» (1994 Σόγκο Γιούνικορν). Ο καθηγητής Higa είναι επίσης πρόεδρος της εκτελεστικής επιτροπής για την Εξάπλωση Διεθνώς της Καλλιέργειας με φυσικούς τρόπους, πρόεδρος της επιτροπής Φυσικής Καλλιέργειας Ασίας και Ειρηνικού, γενικός διευθυντής του Ιδρύματος για το Περιβάλλον της Γης, σύμβουλος τεχνολογίας του Συνδέσμου Ανθοκόμων της Ιαπωνίας, διευθυντής του Παγκόσμιου Κέντρου Έρευνας και Ανάπτυξης της Γεωργίας, επιστημονικός σύμβουλος της Οργάνωσης Καθαρισμού Υδάτων της Ιαπωνίας, και σύμβουλος της Ιατρικής Ομοσπονδίας της Ιαπωνίας για τη Θεραπεία με Λέιζερ. Επίσης κατέχει μεγάλο αριθμό θέσεων σε εθνικές και νομαρχιακές επιτροπές της Ιαπωνίας.

Η Φιλοσοφία των ΕΜ
«Ο τρόπος ζωής μας, βασισμένος μέχρι σήμερα στην αρχή του ανταγωνισμού, πρέπει πια να αλλάξει. Η θρησκεία, η σκέψη και η επιστήμη, αλλά και η κοινωνική δομή χρειάζονται αλλαγές ώστε να συμβάλουν στην ίδρυση ενός συστήματος αρμονικής συνύπαρξης και ευημερ ίας του συνόλου. Για το σκοπό αυτό πρέπει να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά προβλήματα σίτισης, περιβάλλοντος, ιατρικής περίθαλψης και ενέργειας, μέσα από την αναγνώριση ότι όλα αυτά είναι προβλήματα που βασανίζουν ολόκληρη την ανθρωπότητα και επείγει να επιλυθούν. Ευελπιστώ πως η τεχνολογία των ΕΜ θα γίνει ένα ισχυρό μέσον για την επίλυση των προβλημάτων αυτών...»

Η συντομογραφία ΕΜ σημαίνει «Ενεργοί Μικροοργανισμοί». Γενικότερα, υπάρχουν δύο κατευθύνσεις μεταλλαγών στη φύση, η μία είναι αυτή της αναζωογόνησης και η άλλη αυτή της αποσύνθεσης. Στην περίπτωση της αναζωογόνησης, η ζωή είναι δυναμική και διατηρείται στην υγιή της κατάσταση. Από την άλλη, στην περίπτωση της αποσύνθεσης, οι μορφές ζωής αποσυντίθενται και μολύνονται, με επακόλουθο την ασθένεια και το θάνατο. Οι μικροοργανισμοί, πιο μικρή μορφή ζωής, καθορίζουν σε ποιά από τις δύο καταστάσεις θα οδηγηθεί η ζωή. Έχω αναγνωρίσει έναν τρόπο με τον οποίο μικροοργανισμοί διαφορετικών ειδών μπορούν να συνυπάρχουν και πέτυχα την καλλιέργεια τεσσάρων ομάδων , οι οποίοι ονομάστηκαν σαν ομάδα ΕΜ.

Οι ΕΜ εφαρμόζονται με επιτυχία στη γεωργία, η οποία είναι και το κύριο αντικείμενό μου. Εκεί που χρησιμοποιούνται οι ΕΜ, τα χημικά γεωργικά φάρμακα και τα χημικά λιπάσματα παύουν να είναι απαραίτητα. Χρησιμοποιώντας ΕΜ, το έδαφος και η σοδειά αποκτούν την έμφυτη υγιή κατάστασή τους και αποδίδουν 1.5 έως και 3 φορές περισσότερο σε σύγκριση με την παραγωγή στην καλλιέργεια με χημικά μέσα. Γρήγορες διαδικασίες εξυγίανσης λαμβάνουν χώρα από την στιγμή που οι ΕΜ εφαρμοστούν σε ένα μολυσμένο περιβάλλον. Οι ΕΜ αποδείχτηκαν χρήσιμοι για την επίλυση περιβαλλοντολογικών προβλημάτων που αφορούν τη μόλυνση υδάτων, τη μόλυνση από την κτηνοτροφία, τις αλλοιωμένες τροφές και τα βιομηχανικά απόβλητα

Η ανακάλυψη των ΕΜ
Στα αρχικά στάδια της επιστημονικής μου καριέρας υποστήριζα την συμβατική καλλιέργεια στην οποία χρησιμοποιούνται μεγάλες ποσότητες χημικών γεωργικών φαρμάκων και χημικών λιπασμάτων. Εργαζόμενος ως καθηγητής γεωπονίας, υπέφερα από εκζέματα και άλλες αλλεργίες, που είχαν σαν αιτία τα χημικά γεωργικά φάρμακα. Μέσα από αυτή την εμπειρία συνειδητοποίησα τις αρνητικές επιδράσεις των χημικών (ουσιών) και άρχισα να αναζητώ εναλλακτικές λύσεις, ανακαλύπτοντας τελικά τους μικροοργανισμούς.

Άρχισα την αναζήτηση μικροοργανισμών που δεν είχαν βλαβερές επιδράσεις στα πλάσματα εν ζωή και στο περιβάλλον. Ήταν εκείνοι που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία τροφίμων και στην απόσταξη οινοπνεύματος από τις πρώτες ημέρες της ανθρώπινης ιστορίας. Το 1981, μετά από πληθώρα ανεπιτυχών πειραμάτων, συνειδητοποίησα τα παρακάτω καθώς οι ΕΜ άρχισαν να παίρνουν μορφή:

• ότι οι μικροοργανισμοί της ίδιας «κατεύθυνσης» συνυπάρχουν αρμονικά όταν βρίσκονται στον κατάλληλο συνδυασμό,
• ότι η πλειοψηφία των μικροοργανισμών έχει μία οπορτουνιστική τάση και υιοθετεί την κατεύθυνση της ομάδας η οποία υπερτερεί σε ένα συγκεκριμένο χώρο,
• ότι στρατεύονται είτε με την τάση της αναζωογόνησης είτε με αυτήν της αποσύνθεσης, ανάλογα με το ποιό είδος ισχυρών μικροοργανισμών υπερισχύει. (Όλοι οι βάκιλοι φωτοσύνθεσης, οι γαλακτοβάκιλοι, οι ζυμομύκητες και τα ωφέλιμα actinomyces στους ΕΜ είναι μια ισχυρή ομάδα μικροοργανισμών, οι οποίοι παράγουν χρήσιμα υλικά για τον άνθρωπο, τα ζώα και τα φυτά.)

Κατά τη διαδικασία διαλογής των λεγόμενων «ωφέλιμων» μικροοργανισμών, η ύπαρξη βακτηρίων φωτοσύνθεσης ήταν το κύριο στοιχείο που επέφερε επιτυχία στην ανάπτυξη και στην προώθησή της έρευνάς μου. Τα βακτήρια φωτοσύνθεσης φωτοσυνθέτουν στο χώμα όπως και στο νερό. Χρησιμοποιώντας ηλιακή ενέργεια, η οποία απορροφάται από το χώμα, παράγουν αντιοξειδωτικές ουσίες, αμινοξέα, σάκχαρα και διάφορες φυσικές ενεργές ουσίες, που ευνοούν την ανάπτυξη των φυτών. Οι ουσίες που δημιουργούνται με φυσικό τρόπο δεν είναι μόνο χρήσιμες για τα φυτά αλλά και για την αναπαραγωγή των ωφέλιμων βακτηρίων. Με την ανάπτυξη του πληθυσμού φωτοσυνθετικών βακτηρίων αναπτύσσεται και ο πληθυσμός άλλων ωφέλιμων μικροοργανισμών, πράγμα που προωθεί την εξυγίανση και την ενεργοποίηση του περιβάλλοντος.

Οι ΕΜ παράγουν αντιοξειδωτικές ουσίες
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες, που παράγονται από τους ΕΜ, είναι γνωστό πως εμποδίζουν το οξυγόνο να παράγει ελεύθερες ρίζες, οι οποίες συνδέονται με συγκεκριμένες ασθένειες φυτών, ζώων και ανθρώπων. Με άλλα λόγια οι αντιοξειδωτικές ουσίες καταπνίγουν, εξαλείφουν ή μεταμορφώνουν τις βλαβερές ενέργειες του ενεργού οξυγόνου. Εκείνοι οι μικροοργανισμοί, των οποίων τα χαρακτηριστικά είναι αντίθετα με εκείνα των ΕΜ, προκαλούν διάφορες ασθένειες που συνδέονται με διαδικασίες οξείδωσης. Η ικανότητα των αντιοξειδωτικών ουσιών είναι ανάλογη με την ικανότητα των πυροσβεστήρων να σβήνουν φωτιές, ενώ η οξείδωση είναι ανάλογη με το να φορέσει κανείς πυρίμαχα ρούχα για να επιζήσει σε μια φωτιά. Με άλλα λόγια, οι αντιοξειδωτικές ουσίες καταπολεμούν την ρίζα του προβλήματος.

Εκείνοι οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με την αναζήτηση νέων εφαρμογών των ΕΜ, παρατηρούν τώρα το φαινόμενο, ότι μια απρόσμενη ενέργεια απορροφάται από ένα σύστημα στην κατάσταση αντιοξείδωση Αυτό το φαινόμενο παρουσιάζεται σαν αποτέλεσμα «αποκατάστασης της εντροπίας». Για παράδειγμα, όταν ζωτικοί οργανισμοί εκτίθενται σε υπεριώδη ακτινοβολία πεθαίνουν λόγω των εμπλεκομένων ελεύθερων ριζών. Από την άλλη, τα βακτήρια φωτοσύνθεσης που συνυπάρχουν με τα αντιοξειδωτικά ένζυμα τα οποία παράγονται από τους ΕΜ, αναπαράγονται λίγη ώρα μετά την έκθεσή τους σε υπεριώδη ακτινοβολία. Ασυνήθιστες χημικές αντιδράσεις, ανεξήγητες κατά τους συμβατικούς νόμους χημικών αντιδράσεων, λαμβάνουν χώρα στην μορφή αντιοξείδωσης, κάτι που συνεπάγεται την ανακάλυψη νέων θεωριών στους τομείς της φυσιολογίας και της ιατρικής καθώς και στη χημική κινητική.

Ο αργός ρυθμός της αποδοχής των ΕΜ σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες όπως είναι η Ιαπωνία
Οι ΕΜ χρησιμοποιήθηκαν αρχικά στην Οκινάβα στην κηπουρική και στην καλλιέργεια φρούτων με άριστα αποτελέσματα. Αυτά τα αποτελέσματα αναφέρθηκαν σε συναντήσεις ακαδημαϊκών κύκλων. Ωστόσο δεν υπήρχε σημαντική ανταπόκριση, επειδή η τεχνολογία των ΕΜ υπερβαίνει τους νόμους της παραδοσιακής γεωργίας και της παραδοσιακής αντίληψης των μικροοργανισμών στην Ιαπωνία. Επίσης, οι βιομηχανικές εταιρίες χημικών γεωργικών φαρμάκων και χημικών λιπασμάτων είναι εχθρικές απέναντι στην τεχνολογία ΕΜ, επειδή οι ΕΜ θα καταργούσαν την ανάγκη χρήσης αυτών των χημικών σκευασμάτων.

Πριν από δέκα πέντε περίπου χρόνια με πλησίασε η Οργάνωση Φυσικής Καλλιέργειας του Κιουσέϊ με πρωτοβουλία του κύριου Mokichi Okada, ιδρυτή της Σεκάϊ Κιουσέϊ Κιό (μια θρησκευτική οργάνωση). Το 1983, ξεκίνησαν πρακτικά πειράματα στα χωράφια της φάρμας Ισιγκάκι του Παγκόσμιου Κέντρου Έρευνας Φυσικής Καλλιέργειας, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση υπό τη διεύθυνση της Σεκάϊ Κιουσέϊ Κιό, και από τότε η τεχνολογία ΕΜ έγινε ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για την επιτυχία των στόχων της Φυσικής Καλλιέργειας Κιουσέϊ. Ο κύριος στόχος της Φυσικής Καλλιέργειας Κιουσέϊ είναι η σωτηρία της ανθρωπότητας, βασισμένη στη φύση και σε ότι άλλο προωθεί την εκπλήρωση των φυσικών νόμων και την ασφαλή θεμελίωση της ανθρώπινης ύπαρξης, μέσω της άφθονης παραγωγής υγιεινής τροφής, που είναι το θεμελιώδες χαρακτηριστικό των στόχων του Okada, «η δημιουργία του παραδείσου στη γη, μέσω της εξαφάνισης των ασθενειών, της φτώχιας και της σύγκρουσης». Έτσι, το κέντρο άρχισε τη διάδοση της τεχνολογίας ΕΜ στις ανεπτυγμένες χώρες. Σε σύγκριση με τα ακριβά χημικά γεωργικά φάρμακα και χημικά λιπάσματα, το ΕΜ είναι εύκολο, ασφαλές και οικονομικά συμφέρον στην παραγωγή και συνεπώς κατάλληλο για τη γεωργία και στις ανεπτυγμένες χώρες.

Ο τρόπος εξάπλωσης της τεχνολογίας είναι μοναδικός, αφού δεσπόζει ως γενικός κανόνας η απαγόρευση της συνεργασίας με ιδιωτικές βιομηχανικές εταιρίες, έτσι ώστε η τεχνολογία ΕΜ να μην καταστεί αντικείμενο εκμετάλλευσης των κερδοσκόπων. Αντίθετα, συνεργάζεται απευθείας με τις κυβερνήσεις των υπό ανάπτυξη χωρών ή ιδρύει οργανώσεις στις χώρες αυτές παρέχοντας τεχνικές οδηγίες, μέχρις ότου να είναι οι ίδιες σε θέση να λειτουργούν ανεξάρτητα και να τους μεταδοθούν τελικά οι τεχνικές γνώσεις για την παραγωγή των ΕΜ. Οι προϋποθέσεις για μια τέτοια συνεργασία είναι πολύ περιοριστικές. Για παράδειγμα, τα κέρδη από την πώληση των ΕΜ θα πρέπει να διατίθενται μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος και την εξάπλωση της φυσικής καλλιέργειας στην κάθε συνεργαζόμενη χώρα και αυτό επειδή είμαι πεπεισμένος πως οι ΕΜ δεν έχουν άλλο νόημα, από το να χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση του περιβάλλοντος και της γεωργίας σε κάθε συμβαλλόμενη χώρα ξεχωριστά.

Η Επιτυχής Χρήση των ΕΜ στην Ιαπωνία και σε όλο τον κόσμο
Σε μια φάρμα της Νομαρχίας Γκίφου, μία εγκαταλελειμμένη έκταση γεμάτη ζιζάνια, βελτιώθηκε καλλιεργώντας ντομάτες με ΕΜ. Αν και στη συμβατική γεωργία η κάθε ντοματιά παράγει τρείς έως τέσσερις ντομάτες σε κάθε δέσμη από άνθη, οι ντοματιές που καλλιεργήθηκαν στο χωράφι εμπλουτισμένο με ΕΜ, είχαν κατά μέσο όρο εφτά ως οχτώ ντομάτες σε κάθε δέσμη και στις καλύτερες των περιπτώσεων μέχρι και 16 ντομάτες σε κάθε δέσμη.
Στην Ιαπωνία η μέση σοδειά ρυζιού είναι 540 κιλά ανά στρέμμα. Σε μία φάρμα της Νομαρχίας του Γιαμαγκάτα, η σοδειά ρυζιού έφτασε τα 870 κιλά ανά στρέμμα σε ένα χωράφι το οποίο εμπλουτίστηκε με ΕΜ. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις, που καταδεικνύουν τις ασυνήθιστα μεγάλες σοδειές που δεν μπορούν να επιτευχθούν με το συμβατικό τρόπο καλλιέργειας.
Στην κτηνοτροφία η τεχνολογία ΕΜ χρησιμοποιείται για την εξάλειψη της δυσοσμίας, με το ράντισμα ΕΜ μέσα στους στάβλους, αλλά και για τη βελτίωση της υγείας των ζώων ραντίζοντας την τροφή και το νερό τους.
Ένας αυξανόμενος αριθμός των υπερπόντιων χωρών εφαρμόζουν σήμερα την τεχνολογία ΕΜ ως κυβερνητική πολιτική. Όσον αφορά τις Ασιατικές χώρες, οι ΕΜ εξαπλώνονται στην Ταϊλάνδη, Μαλαισία, Ινδία, Ινδονησία, Φιλιππίνες, Κορέα, Ταϊβάν, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Σρι Λάνκα, Μιανμάρ, Νεπάλ, Λάος και Κίνα. Οι περισσότερες χώρες της κεντρικής και νότιας Αμερικής έχουν αρχίσει την εφαρμογή της τεχνολογίας ΕΜ. Στην Ευρώπη άρχισαν να χρησιμοποιούνται οι ΕΜ εκτός από την καλλιέργεια, στην επίλυση περιβαλλοντολογικών προβλημάτων. Η Βραζιλία είναι σήμερα η χώρα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση ΕΜ στον κόσμο. (700 τόνοι ΕΜ το μήνα, 1994).

Η επίλυση περιβαλλοντολογικών προβλημάτων με ΕΜ
Σε μια δημόσια βιβλιοθήκη στην πόλη Γκουικάβα, στην Νομαρχία της Οκινάβας, εγκαταστάθηκε ένα επιτυχημένο σύστημα βιολογικού καθαρισμού με τη χρήση ΕΜ. Τα υγρά απόβλητα αφοδευτηρίων που είχαν επεξεργαστεί με ΕΜ μετατράπηκαν σε καθαρό νερό, μέσα στο οποίο δεν μπορούσε να εντοπιστεί κανένα κολοβακτηρίδιο. Μερικές από τις θετικές συνέπειες αυτού του συστήματος ανακύκλωσης είναι η ευκολία στον καθαρισμό της λεκάνης της τουαλέτας, η μείωση της χρήσης του πόσιμου νερού καθώς και η εξοικονόμηση ρεύματος για τον εξαερισμό, μειώνοντας κατά πολύ τις δαπάνες νερού και ηλεκτρικού ρεύματος. Αυτό το σύστημα ανακύκλωσης έχει τώρα τοποθετηθεί και σε άλλα δημόσια κτήρια, νοσοκομεία και ξενοδοχεία.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι αυτό της πόλης Κάνι, στη Νομαρχία του Γκίφου. Οι κάτοικοι της πόλης Κάνι, σε συνεργασία με τη δημοτική αρχή, εφάρμοσαν τους ΕΜ στην επεξεργασία οργανικών υπολειμμάτων (απορρίμματα κουζίνας). Σαν αποτέλεσμα, το κόστος της συμβατικής επεξεργασίας, το οποίο αυξανόταν κατά 15% το χρόνο, μειώθηκε για πρώτη φορά κατά 15%. Η πόλη Κάνι λειτουργεί τώρα ως βάση απ’ όπου μεταφέρονται πληροφορίες για την εφαρμογή των ΕΜ στην επεξεργασία απορριμμάτων προς τα διακυβερνητικά σώματα της Ιαπωνίας. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για τη συνεργασία μεταξύ κατοίκων και των δημοτικών αρχών.

Είναι ακριβή η χρήση των ΕΜ;
Οι ΕΜ πωλούνται σε χαμηλές τιμές έτσι ώστε να είναι προσιτοί για τον καθένα - ¥2.300 το λίτρο στην Ιαπωνία, που αντιστοιχεί σε US$23 το λίτρο (1994). Ειδικά όταν σκεφτεί κανείς ότι οι ΕΜ εφαρμόζονται κατά κανόνα σε αραιωμένη μορφή στο νερό 1 προς 1000.
Για τη γεωργία υπάρχουν τέσσερα είδη ΕΜ: ΕΜ1, ΕΜ5. Το ΕΜ1 υπόσχεται πολλά για μία μεγάλη ποικιλία εφαρμογών, συμπεριλαμβάνοντας περιβαλλοντολογικά προβλήματα και την ιατρική περίθαλψη. Σε συνεργασία με μία ομάδα ιατρών γίνονται προσπάθειες για την αναγνώριση των ΕΜ ως φάρμακο. Υπάρχουν επίσης διάφορα άλλα προϊόντα με εφαρμογή των ΕΜ, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα κεραμικά ΕΜ, που παρουσιάζουν απεριόριστες ικανότητες.

Λίστα τομέων όπου οι ΕΜ έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία

Περιβάλλον

• Επεξεργασία οργανικών υπολειμμάτων π.χ. η μεταλλαγή των υπολειμμάτων της κουζίνας σε οργανικό λίπασμα
• Επεξεργασία υγρών αποβλήτων για την επαναφορά τους στο σύστημα για τη χρήση γενικού καθαρισμού
• Επεξεργασία μολυσμένων υδάτων όπως λίμνες και μικρές λιμνούλες, αναζωογονώντας τη χλωρίδα και την πανίδα.

Γεωργία
- Η παραγωγικότητα έχει ξεπεράσει το ανώτατο όριο σοδειάς, που θεωρείται απρόσιτο με τη συμβατική μέθοδο καλλιέργειας.
- Απαιτείται λιγότερη χειρωνακτική εργασία, επιτυγχάνεται μεγαλύτερη παραγωγικότητα ιδιαίτερα για αυτούς που αντιμετώπιζαν προβλήματα στη βιολογική καλλιέργεια.
- Μακροπρόθεσμα δε χρειάζεται όργωμα ή ξεχορτάριασμα κάνοντας δυνατόν την απευθείας σπορά στην καλλιέργεια ρυζιού.
- Στην παραγωγή φρούτων, μεγαλύτερη περιεκτικότητα ζαχάρων και ταυτόχρονα μεγαλύτερη παραγωγικότητα.
- Χαμηλότερο κόστος στη γεωργία - ένα πέμπτο του τωρινού συμβατικού κόστους
- Υγιεινότερη τροφή- δεν χρειάζονται χημικά γεωργικά φάρμακα

Κτηνοτροφία
- Μείωση της δυσοσμίας που συνεπάγεται με την κτηνοτροφία
- Μείωση του άγχους, των λοιμώξεων και ασθενειών των ζώων
- Βελτίωση της ποιότητας του κρέατος
- Μεγαλύτερη γονιμότητα στην τεχνητή γονιμοποίηση
- Μείωση θνησιμότητας νεογνών ζώων
- Η κοπριά περιέχει ΕΜ και είναι από μόνη της ποιοτικό λίπασμα χωρίς δυσοσμία
- Εύκολη επεξεργασία των ζωικών ούρων σύμφωνα με τα κριτήρια αποβλήτων.

Υγεία-Βιομηχανική χρήση

• Μείωση εκπομπής τοξικών καυσαερίων(fumes)
• Βελτιωμένη ποιότητα
• Διαθέσιμα προϊόντα είναι ΕΜ1, σε υγρή μορφή, το απόσταγμα ΕΜ-Χ GOLD που κατασκευάστηκε για την κατάποση και τα κεραμικά ΕΜ X για την επεξεργασία υδάτων και για βιομηχανική χρήση.

Βιβλιογραφία
Τίτλος βιβλίου: Μια επανάσταση που θα σώσει τη γη- Συγγραφέας: Τeruo Higa –Εκδόσεις: Κέδρος
Τίτλος βιβλίου: Ο Κύκλος της φύσης/Πώς οι Ενεργοί Μικροοργανισμοί Εναρμονίζουν την φύση-Συγγραφέας: Ernst Hammes-Εκδόσεις : Πύρινος Κόσμος

Πληροφορίες για τους ΕΜ θα βρείτε: ΕΜ Hellas-Κατάστημα λιανικής πώλησης Βουλιαγμένης 249 τκ 17237.Δάφνη- Αθήνα τηλ. 210-9765464, emhellas@otenet.gr, www.emhellas.com

Διαβάστε ακόμη:Φτιάχνω rejuvelac