Θερισμός σταριού

Ο χειρωνακτικός θερισμός του σιταριού

Ο καιρός πέρασε και το στάρι ήρθε και λύγισε το στάχυ του ελαφρά, σαν κουρασμένο από το βάρος του καρπού του. Ήταν θεριστής και έπρεπε να κάνουμε την αναβίωση του χειρωνακτικού θερισμού μιας και αυτός ήταν ο σκοπός μας για να δούμε στην πράξη τον πόνο και το μόχθο της δουλειάς στα χωράφια από την μία αλλά και τον τρόπο που ήταν "δεμένες" πραγματικά οι ανθρώπινες σχέσεις της εποχής εκείνης.

Θέρος – τρύγος – πόλεμος
Κανείς δεν μπορούσε να κάνει κάποια μεγάλη αγροτική εργασία αν δεν υπολόγιζε στην βοήθεια των συγχωριανών του, των συγγενών του και των φίλων του. Αυτό σήμαινε ότι όλη την διάρκεια του έτους έπρεπε να φροντίζει να έχει καλές και αγαθές σχέσεις με τους συγχωριανούς του. Η παρέα μας δεν ήταν μεγάλη μιας και δεν ήταν πάνω από ένα στρέμμα το στάρι. Οι περισσότεροι είχαν θερίσει ξανά, πολλά χρόνια πριν αλλά η χαρά τους ήταν μεγάλη που θα το έκαναν και πάλι. Η πιο έμπειρη της παρέας η κ. Γιαννούλα ξεκίνησε με την θεωρητική εκπαίδευση των νέων.

Xερόβολα: Κάθε μάτσο σταχυών που χωρούσε και συγκρατούσε η παλάμη δενόταν με 4-5 στάχυα του μάτσου γρήγορα και όμορφα ενώ το δρεπάνι στεκόταν στον ώμο ελευθερώνοντας το άλλο χέρι.

Δεμάτια: Πολλά χερόβολα μαζί στο ίδιο σημείο μετά από λίγο συμπλήρωναν ένα δεμάτι διαμέτρου περίπου μιας αγκαλιάς και δενόταν πάλι με στάχυα τα οποία είχαν ξεριζωθεί για το σκοπό αυτό από το προηγούμενο βράδυ και ήταν στο νερό να μαλακώσουν έτσι ώστε να πλέκονται κοτσίδα χωρίς να σπάνε και να σφίγγουν τα χερόβολα. Αυτό βόλευε να μετακινηθούν και να σταθούν όλα τα δεμάτια μαζί αρχικά στο χωράφι και μετά στο αλώνι.

Ο Κώστας από την παρέα, μας εξήγησε και το κοκολόγημα. Όταν οι εργάτες άφηναν κανένα στάχυ πίσω τους σπασμένο ή αθέριστο ήταν η χαρά των νεοτέρων γιατί μετά το θερισμό περάσουν και να μάζευαν ένα προς ένα αυτά τα στάχυα που εφόσον με το χέρι έκαναν όλες τις διαδικασίες μέχρι να μείνει καθαρός ο καρπός τον πουλούσαν και είχαν ένα χαρτζιλίκι ίσως και από τα μοναδικά σε όλη την χρονιά ή το αντάλλασαν με κάτι χρήσιμο της εποχής.

Η Ελευθερία συμπλήρωσε ότι η μητέρα της διηγούνταν ότι όταν έκαναν το αντίστοιχο μάζεμα του καλαμποκιού στον κάμπο σαν εργάτρια η αμοιβή της ήταν να κάνει το αντίστοιχο κοκολόγημα στο καλαμπόκι και με εκείνο έφτιαχνε μπομπότα για τα παιδιά της.
Δύσκολες εποχές αλλά κανείς δεν απελπίστηκε ούτε το έβαλε κάτω. Το ένστικτο της επιβίωσης του Έλληνα ήταν και παραμένει ισχυρό φτάνει να ενεργοποιηθεί έγκαιρα.....

Η διαδικασία του θερισμού για ένα στρέμμα με έξι άτομα ήταν περίπου μία και μισή ώρα χωρίς καμία κούραση. Η ψυχική ανάταση των παλαιοτέρων που θυμήθηκαν εκείνες τις εποχές θα κρατήσει μέχρι την επόμενη χρονιά. Η εμπειρία μοναδική και ευχαρίστως θα το κάναμε ξανά και φροντίσαμε για αυτό. Ο καρπός θα διανεμηθεί συσκευασμένος με τα κατάλληλα "συντηρητικά" που προανέφερα, σε έξι ίδια μερίδια με την υποχρέωση την επόμενη χρονιά να σπαρθεί. Η συμφωνία έκλεισε και είμαι σίγουρος πως θα κρατηθεί από όλους ότι και να γίνει. Στον επόμενο θερισμό ελπίζουμε να είναι πολλοί περισσότεροι στην παρέα μας.

Διαβάστε ακόμη:Η καλλιέργεια του σιταριού σε λάκκους