Βερμπάσκον ο θάψος- Φλόμος, καλάνθρωπος / Verbascum thapsus-Mullein
Οικογένεια: Σκροφουλαριίδες ή Χοιραδιίδες(Scrophulariaceae)
Αν και είναι ένα κοινό βότανο, ο φλόμος είναι ένα από τα πιο πολύτιμα θεραπευτικά βότανα που έχουμε στην Ελλάδα. Ας μάθουμε λοιπόν να τον χρησιμοποιούμε.
Ο φλόμος είναι διετές φυτό που φτάνει σε ύψος τα 2 μέτρα. Έχει ελαφρά τριχωτά γκριζοπράσινα, οβάλ προς λογχοειδή φύλλα και έντονα κίτρινα άνθη. Ο φλόμος ευδοκιμεί σε όλη την Ελλάδα και τα φύλλα και τα άνθη του συλλέγονται κατά την διάρκεια του καλοκαιριού. Τον πρώτο χρόνο σχηματίζει μόνο φύλλα και τον δεύτερο βγάζει τα πολύτιμα άνθη του.
Θεραπευτικές χρήσεις
Ο φλόμος είναι πολύτιμο βότανο για το βήχα και την καταρροή και ειδικό φάρμακο για την τραχειίτιδα και την βρογχίτιδα. Τα φύλλα και τα άνθη μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν έγχυμα για να μειώσουν το σχηματισμό της βλέννας και να διεγείρουν την αποβολή φλέγματος με το βήχα.
Ο φλόμος συνδυάζεται καλά με άλλα αποχρεμπτικά βότανα όπως το βηχάνι (Tussilago farfala) και το θυμάρι (Thymus Vulgaris).
- Απαλειφόμενος εξωτερικά ο φλόμος είναι μαλακτικός και πολύ καλό επουλωτικό για τις πληγές.
- Τα άνθη του μουσκεύονται σε λάδι ελιάς και χρησιμοποιείτε στις λοιμώξεις των αυτιών, των αδένων και τις αιμορροΐδες.
- Εσωτερικώς σαν έγχυμα και εξωτερικώς με λάδι στους τραυματισμένους ή πρησμένους αδένες.
- Για τη μαστίτιδα εσωτερικώς σαν έγχυμα και εξωτερικώς με λάδι.
- Για τις εσωτερικές αιμορραγίες του εντέρου, μαζί με αγελαδινό γάλα.
Άλλες χρήσεις του φλόμου
- Ο φλόμος χρησιμοποιούνταν σε έγχυμα για κρυολογήματα στα βόδια, όπως επίσης για τα σκουλήκια (ταινία).
- Τα φύλλα χρησιμοποιούνταν για να παχαίνουν τα πουλερικά.
- Τα μαλλιαρά φύλλα τα τοποθετούσαν για ζέστη μέσα στις κάλτσες.
- Σε έγχυμα χρησιμοποιούσαν τα άνθη του για να βάψουν τα μαλλιά τους χρυσά.
- Οι στάχτες από το φλόμο χρησιμοποιούνταν για να φτιάξουν σαπούνι που επαναφέρει το φυσικό χρώμα των μαλλιών.
- Τα φύλλα κομμένα σε λωρίδες παλιά χρησιμοποιούσατε για φυτίλια ή για να ανάβουν φωτιά.
Πως φτιάχνουμε το λάδι από φλόμο
Ίδια μέρη άνθη φλόμου με ελαιόλαδο. Το αφήνουμε 1 βδομάδα στον ήλιο και το σουρώνουμε ή εναλλακτικά το ζεσταίνουμε σε χαμηλή φωτιά για 3-4 ώρες.
Μπορούμε να επαναλάβουμε τη διαδικασία με νέα λουλούδια αρκετές φορές για να ενισχύσουμε δυναμώνοντας το λάδι μας.
Πηγή: Βοτανοθεραπεία-Andrew Chevallier / Herb Syllabus-Dr. John Christopher
Βερμπάσκον- Verbascum L.-Φλόμος
Η Ελληνική χλωρίδα περιλαμβάνει 40 είδη. Τα κυριότερα:
- Φλόμος ο άρρην ή Φλόμος η Θάψος (Verbascum Thapsus αγγλικά Flannel plant), η άρρην Φλόμος του Διοσκουρίδη, το κοινό όνομα Φλόμος και Καλάνθρωπος, είδος φαρμακευτικό (Φλόμου φύλλα Folia Verbascae).
- Φλόμος ο θήλυς ή κυματόφυλλος (Verbascum undulatum ή plicatum), η του Διοσκουρίδη θήλεια Φλόμος, κοινό όνομα Φλόμος.
- Φλόμος ο μέλας ή κολπώδης (Verbascum sinuatum), η του Διοσκουρίδη μέλανα Φλόμος, κοινό όνομα Φλόμος, Φλομόχορτο και Μελίσσαντρος.
- Φλόμος ο πυκνανθής (Verbascum densiflorum), το κοινό όνομα Αλεπούσι, Αλεπουσιά ή Αλεπουκιά.
- Φλόμος η Σίλφη (Verbascum Blattaria, αγγλικά Moth Mullein), κοινή ονομασία στην Ζάκυνθο Σπυρί.
Το πρώτο και το τρίτο ενίοτε θεραπεύονται προς κόσμον. Φλόμοι ονομάζονται κοινώς και τινά είδη Ευφορβίου.
Πηγή: Λεξικό φυτολογικόν υπό Π.Γ. Γεννάδιου (Μέρος Β’ σελ. 1.000)
Βερμπάσκον-Verbascum L.-Φλόμος
Γένος δικότυλο της οικογένειας των Σκροφουλαριδών (Scrophylariaceae), με 260 είδη, ιθαγενή του παλαιού κόσμου και ιδίως των μεσογειακών χωρών. Φυτά ποώδη, μονοετή ή διετή, σπανίως πολυετείς.
Φυτά επί το πλείστο φαρμακευτικά, πλούσια σε βλεννώδεις ουσίες, διουρητικά, ναρκωτικά. Τινά επιφέρουν την νάρκωση των ψαριών για αυτό χρησιμοποιούνται και ενίοτε υπό μορφή σκόνης, προς παράνομη αλιεία των ψαριών των ποταμών και βιβαριών.
Πολλαπλασιάζοντε εύκολα με σπορά, με μοσχεύματα και δια σχίσεως (παρασπάδων). Η Ελληνική χλωρίδα περιλαμβάνει 40 είδη.
Βερμπάσκος ο Θάψος - Verbascum Thapsus- common mullein
Διετές φυτό 0.50 - 2 μέτρα. Φυτό πλούσιο σε βλεννώδεις ουσίες, για αυτό και χρησιμοποιείτε ευρέως από την πρακτική ιατρική προς Παρασκευή μαλακτικών, καταπραϋντικών, αποχρεμπτικών, αντιβηχικών, ιδρωτικών και διουρητικών κατασκευασμάτων.
Αλλαχού μάλιστα καλλιεργείται τόσο για τα άνθη του, τα οποία χρησιμοποιούνται υπό την μορφή αφεψήματος σε αναλογία 10-20 γραμμάρια σε κάθε λίτρο νερό, για τα βρογχικά και στηθικά νοσήματα, καθώς και κατά των γαστρεντερικών διαταραχών και της διάρροιας, όσο και για τα φύλλα και ιδίως την ρίζα του, η οποία έχει δραστικές διουρητικές ιδιότητες, διατίθεται δε στο εμπόριο των φαρμάκων, κομμένη σε κυλίνδρους ξεραμένες στην σκιά.
Πηγή: Βοτανικό– Φυτολογικό λεξικό– Δημήτριου Σ. Καββαδά-Εκδόσεις Πελεκάνος-Τόμος Β’-σελ. 798
Φλόμος, βερμπάσκο, Verbascum thapsus - Video
Προφυλάξεις
Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ποτέ μόνοι σας. Μην χρησιμοποιείτε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη ιατρού. Οι φυσικές θεραπείες και τα βότανα δεν αποτελούν υποκατάστατο ιατρικής περίθαλψης.
Οι πληροφορίες που παρέχονται είναι καθαρά και μόνο για ενημερωτικό σκοπό.
Η σελίδα δεν φέρει καμία ευθύνη: Διαβάστε τους όρους χρήσης
Διαβάστε ακόμη:Κράταιγος: Το βότανο της καρδιάς
στη περιοχη των καλαβρυτων χρησιμοποιουταν σαν αναισθητικο για το ψαρεμα σε ποταμια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο νησί Νίσυρος τρώνε τον χλωρό βλαστό μόνο του η σε σαλάτα, μπορεί να υποκαταστήσει το αγγούρι. Έχει ωραία γεύση και είναι δροσιστικός.
ΑπάντησηΔιαγραφήκαλό Πασχα, Μιντιλογγι: νομιζω οτι δεν χρησιμοποιουσαν τον φλομο που βλεπουμε στις φωτο για ψαρεμα, αλλα τον φλομο γαλατσιδα.....Ευφόρβια (Euphorbia pilulifera)
ΑπάντησηΔιαγραφήη οποια ειναι τοξική
ΔιαγραφήΑγαπητέ skouliki,
ΑπάντησηΔιαγραφήείδα τυχαία το σχόλιό σας.
Επιτρέψτε μου να καταθέσω την προσωπική μου εμπειρία.
Στο χωριό μου, όπου μεγάλωσα, τη δεκαετία του '50 (και του '60) ψαρεύαμε, στο ποτάμι, που περνούσε (τώρα έχει γίνει τεχνητή λίμνη) χρησιμοποιώντας τον φλόμο, που βλέπουμε στη φωτογραφία. Στην τοπική διάλεκτο (ντοπιολαλιά) το προφέραμε ως "σφλόϊμο".
Εκτρέπαμε τη ροή (“κόβαμε” το νερό) σε σημεία που υπήρχαν βαθουλώματα (κοινώς “γούρνες”), οπότε το νερό σε αυτές τις γούρνες “λίμναζε” σε αυτές τις γούρνες.
Μαζεύαμε φύλλα και άνθη και τα συνθλίβαμε (κοινώς τα "στουμπάγαμε"), στην άκρη της γούρνας. Από το στούμπηγμα προέκυπτε ένας "πολτός" και έρρεε ένα γαλαζοπράσινο υγρό (από τους χυμούς των φύλλων). Αναδεύαμε το (στάσιμο) νερό της γούρνας, ώστε το “διάλυμα” να φτάσει στα σημεία (κρύπτες) όπου υπήρχαν τα ψάρια (ήταν “μπριάνες”, αλλού τα λένε “λαδιάρες”, νομίζω, και πρέπει να είναι ένα είδος πέστροφας ή συγγενές της). Τα ψάρια πάθαιναν κάτι σαν “ασφυξία” και έβγαιναν μισοπεθαμένα στις άκρες, όπου τα πιάναμε με τα χέρια (αφού δεν αντιδρούσαν).
Στο χωριό μου, ο "σφλόϊμος" θεωρούνταν σαν (ήπιο;) δηλητήριο.
Επαναλαμβάνω πως είναι το φυτό που βλέπω στη φωτογραφία.
Γι’ αυτό παρακαλώ τους επίδοξους χρήστες να το ψάξουν πάρα πολύ.
Εμείς, εκεί, τότε, δεν το χρησιμοποιούσαμε για άλλη, πλην από αυτήν που αναφέρω, χρήση.
Δεν θυμάμαι να είχα ακούσει αν τον τρώνε ή όχι (ή αν τον αποφεύγουν) τα ζώα κι αν είχε κάποια επίπτωση.
ΥΓ
Τα τελευταία χρόνια δεν το βλέπω το φυτό.
Ίσως δεν υπάρχει στην αφθονία του τότε, ίσως πάλι να επηρεάστηκε από τη μόλυνση του περιβάλλοντος (φυτοφάρμακα, βομβαρδισμοί στη Γιουγκοσλαβία κ.λπ.)
Στην επόμενη επίσκεψή μου θα το ψάξω.
το γάλα του φλώμου (οταν είναι χλωρός ) είναι τοξικό και
Διαγραφήτο χρησιμοποιούσαν για να ¨ζαλίζουνε¨ τα ψάρια .
Νομίζω οτι η χρήση φλόμος για αυτό το φυτό είναι ατυχής, ο φλώμος είναι πολύ διαφορετικός απο αυτό και με άλλες ιδιότητες, μήπως πρέπει να το επανεξετάσετε;
ΔιαγραφήΝίκο, ευχαριστούμε για τις πληροφορίες, γενικός να διευκρινίσω ότι το είδος στη φωτογραφία υπάρχει σε αφθονία μόνο στα βουνά και θα έλεγα ότι αγαπά το χώμα με βωξίτη, στις πεδιάδες έχω συναντήσει άλλα 2 είδη, ίσως ανεβάσω μερικές φωτογραφίες μίας και ανθίζουν σε λίγο και αυτά χρησιμοποιούταν για ψάρεμα…
ΑπάντησηΔιαγραφήΣύμφωνο με το Νίκο ούτε πρόβατα ούτε κατσίκες Δεν
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο βόσκουν Είναι τοξικο
Πολλά βότανα δεν τρώνε τα ζώα εκτός από φλώμο όπως και την λυγαριά, την αριστολοχία και το σκαρολάχανο.
ΔιαγραφήΟι παλιοί είχαν παρατηρήσει όμως ότι όταν το ζώο είναι άρρωστο π.χ. δεν μπορεί να ενεργηθεί τρώνε και από αυτά σε μικρές ποσότητες αναλόγως τι χρειάζονται για να γιατρευτούν... βλέπετε αυτά δεν έχουν χάσει την διαίσθηση..
Ego prosopika gnorizo Gia to psarema
ΑπάντησηΔιαγραφήtin Galatsida so potami.
χρησιμοποιουνταν κανονικα για το ψαρεμα:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%BB%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%82
και οι ινδιανοι στην αμερικη εκαναν το ιδιο με σπορους του φυτου αυτου:
https://en.wikipedia.org/wiki/Verbascum_thapsus
Ιδεα: ισως εχει και εντομοκτονες ιδιοτητες εφοσον και τα φυλλα και ειδικα οι σποροι εχουν ροτενονη (δεν ειναι γνωστη η ποσοτητα ομως που περιεχουν) ???
Μπορούμε να βρούμε σπόρους για να φυτεψουμε;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠαιδιά αν θυμάμαι καλά ,η γιαγιά μου έλεγε για το φυτό 'φλοσμπο" που χρησιμοποιούσαν οι παλιοί για να ζαλίσουν τα ψάρια στα ρηχά νερά ποταμών,ότι αν έπαιρνες ένα κομματάκι από βλαστό του ,άνοιγες μια τρύπα σε ένα δέντρο και το έβαζες μέσα στην τρύπα(σαν Μπολι ένα πράγμα) το δέντρο ξερενοτανε.το ίδιο και σε κουφάλα δοντιού. Βέβαια έπεφτε και το δόντι,αλλά τουλάχιστον δεν πονούσε χααχαχχα
ΑπάντησηΔιαγραφή