Το Ελληνικό σιτάρι: Ποικιλίες

Παραδοσιακές ποικιλίες Ελληνικών σιταριών

Στην Ελλάδα τα καλλιεργούμενα σιτάρια είναι κατά το πλείστον σκληρά. Αυτό οφείλεται κυρίως, αφ’ ενός μεν σε ειδικούς κλιματολογικούς λόγους (είδος βροχών, ανέμων κλπ.), αφ' ετέρου δε στην χρησιμοποίηση ενός και του αυτού σπόρου σκληρού σταριού. Αυτοί έχουν ικανή εμπορική αξία λόγω της μεγάλης αποδόσεως αυτών σε σιμιγδάλι, προϊόντος εξαιρετικώς καταλλήλου για την βιομηχανία των ζυμαρικών, επίσης δε και λόγω της λίαν μικρής σε πίτυρο περιεκτικότατος.

Το εκ των σιτηρών τούτων παραγόμενο άλευρο παράγει άρτο γευστικότατο και θρεπτικό, παρουσιάζει όμως εις τινά είδη το μειονέκτημα, ότι ο άρτος δεν ογκείται λόγω της μικρής αφυδατώσεως της γλουτένης.

Εκ της μελέτης ημών σαφώς καταδεικνύεται, ότι κατά το πλείστον οι εν Ελλάδι παραγόμενοι σίτοι είναι σκληροί και μικρής σε πίτυρο περιεκτικότητας. Τινές τούτων παράγουν άλευρα των οποίων η απόδοση σε ψωμί είναι αρίστη.
Επίσης παράγονται και μαλακοί σίτοι, των οποίων από πάσης απόψεως άριστος είναι ο εν Λαγκαδά καλλιεργούμενος Eavy-Baart, την ευρεία καλλιέργεια του οποίου δέον να συστήσουν στους παραγωγούς οι κατά τόπους νομογεωπόνοι.

Κατώτεροι παραθέτομαι τις καλύτερες ποικιλίες των Ελληνικών σιταριών κατατάσσοντας σε τέσσερις κατηγορίας

1. Σίτων σκληρών
2. Σίτων σκληρών μετά μαλακών
3. Σίτων ήμισκλήρων
4. Σίτων μαλακών.

1.Σκληροί σίτοι

Περιφέρεια Βόλου, Φαρσάλων, Αλμυρού
1) Μαυραγάνι αξία ίση προς Manitoba No1
2) Αρναούτι ίση προς Manitoba No1
3) Ντεβές 5 sents ανωτέρα της Manitoba No1
4)Καμπούρα 5 sents ανωτέρα της Manitoba No1
5)Ραψάνι 5 sents ανωτέρα της Manitoba No1

Περιφέρεια Μεσολογγίου
Διμίνι αξία ίση της Manitoba No1

Περιφέρεια Αχαΐας και Ήλιδος
1) Γκρινιάς αξίας 3 sents μικρότερα της Manitoba No1
2) Μονολόγι αξίας ίσης της Manitoba No1

Περιφέρεια Θεσσαλονίκης
1) Ασπρόσιτο αξία 5 sents ανώτερα της Manitoba No1
2) Βοιωτικός της Manitoba No1
3) Τσιγγανιώτικο » της Manitoba No1
4) Μαυραγάνι αξία ίση προς την Manitoba No1
5) Κεντράδι αξία ίση προς την Manitoba No1

Περιφέρεια Κατερίνης
1) Κοκκινοσίταρο αξία ίση προς την Manitoba No1

Περιφέρεια Σερρών
1) Ασπρόσταχο Χομόνδος αξία ίσης προς Manitoba No1

Περιφέρεια Σιδηροκάστρου
1) Σαρή Μπασιάκ αξία ίση προς Manitoba No1

Περιφέρεια Λαγκαδά
1) Hard federation αξία 5 sents ανώτερα της Manitoba No1. H απόδοση των αλεύρων σε άρτο είναι αρίστη.

Περιφέρεια Ορεστιάδας
1) Σαρή Μπασιάκ αξία ίση προς Manitoba No1
2) Άκ Μπασιάκ » » » » »

Περιφέρεια Παραμυθίας
1) Μαυραγάνι αξία ίση της Manitoba No1

Περιφέρεια Χίου
1) Φραγκοσίταρο αξία 5 sents ανώτερα της Manitoba No1
2)Μαυροθέρη αξία ίση της Manitoba No1

Περιφέρεια Γιαννιτσών
1) Κοντούσι αξία ίση της Manitoba No1

Περιφέρεια Νέου Μοναστηρίου
1) Ντεβέτα αξία ίση της Manitoba No1

2. Σίτοι σκληροί μετά μαλακών

Περιφέρεια Μεσολογγίου
1) Τσουγκριάς: 1/2 σκληρός και 1/2 μαλακός, αξία ίση της Manitoba No2
2)Μαυραγάνι: 2/3 σκληρός και 1/3 μαλακός, αξία 5 sents ανώτερα του Hard winter No2
3) Λεβέντης: 2/3 σκληρός και 1/3 μαλακός, αξία ίση ανώτερα του Hard winter No2

Περιφέρεια Ευβοίας
1) Γρεμενιά 3/4 σκλ. καί 1/4 μαλ. αξία 4 sents μικροτ. της Manitoba No1

Περιφέρεια Χανιών
1) Μαυροθέρι 1/2 σκληρ. 1/2 μαλ. αξία ίση του Hard winter No2

Περιφέρεια Χίου
1) Κοκκινοθέρης 1/2 σκλ. 1/2 μαλ. αξία 5 sents μικροτ. της Manitoba No1

3. Σίτοι ημίσκληροι

Περιφέρεια Θεσσαλονίκης
1) Hard federation αξία ίση της Manitoba No2
2) Καμπέρα αξία ίση του Hard winter No2

Περιφέρεια Εδέσσης
1) Ασπρόσταρο αξία 3 cents μικρότερης του Hard winter No2

Περιφέρεια Χανίων
1)Λαπρόσιτο 3 cents μικρότερης του Hard winter No2
2) Σιδηρόσταρο » » » » » »

4) Σίτοι μαλακοί

Περιφέρεια Μεσολογγίου1) Γκρινιάς αξία ίση της Manitoba No1

Περιφέρεια Λαγκαδά 1) Eavy-Baart αξία ίση της Manitoba No1 άριστος

Περιφέρεια Κομοτηνής
1) Κηζηλτσές αξία ίση της Manitoba No3

Περιφέρεια Παραμυθίας
1) Κουτρουλιά αξία ίση του Hard winter No2

Περιφέρεια Κοζάνης
1) Κουτρουλια αξία ίση του Hard winter No2
2) Κατρανίτσα αξία ίση του Hard winter No2

Περιφέρεια Νέου Μοναστηριού 1) Μαυραγάνι αξία ίση της Manitoba No2

Παραδοσιακές ποικιλίες σιταριού στη περιφέρεια Αχαΐας και Ήλιδος

1. Σίτος Γκρίνιας.
Αποτελέσματα χημικής αναλύσεως. Ειδ. βάρ. 77,8 6γρ. 10,9 γλουτ. υγρά 38,8 γλουτ. ξηρά 12,4 εφυδ. 63,8 πίτυρα 18,2 οξύτης 0,028 τέφρα 1,57 ξέν. ύλες 1,95 γαιωδ. προσ.
Ο σίτος αυτός χρώματος βαθυκιτρίνου είναι μίγμα σκληρού μετά μαλακού. Η απόδοσης του σίτου σε άλευρο ενιαίας ποιότητος είναι περίπου 80%, ή δε σε άρτο του αλεύρου 127 οκ. περίπου για 100 οκ. αλεύρου. Η απόδοση του σίτου σε αλεύρι πιτυρούχο είναι περίπου 92%, η δε σε άρτο του αλεύρου 137 οκ. περίπου για 100 οκ. αλεύρου. Η αξία του σίτου τούτου είναι κατά 2 sents φθηνότερη τοy Hard winter No2.

Κατά την ελευθέρα άλεση o σίτος δίδει, τις εξής ποιότητες.
1) 74% άλευρο Νο1
2) 4 % Νο2
3) 2 % Νο3, Νο4

2. Σίτος Μαυραγάνι.
Αποτελέσματα χημικής αναλύσεως. Είδ. βάρ. 80 ύγρ, 11,4 γλουτ υγρά 32,24 γλουτ. ξηρά 11,28 εφυδ. 65 πίτυρα 16,4 οξύτης 0,030 τέφρα 1,45 ξένες ύλες 0,60 γαιώδ. προσ.
Ο σίτος αυτός χρώματος βαθυκιτρίνου είναι σκληρός. Η απόδοσης του σίτου σε αλεύρι ενιαίας ποιότητος είναι περίπου 80%, η δε σε άρτο του αλεύρου 128 οκ. περίπου για 100 οκ. αλεύρου.
Η απόδοσης του σίτου σε άλευρο πιτυρούχο είναι περίπου 92 % η δε σε άρτο του αλεύρου 138 οκ. περίπου για 100 οκ. αλεύρου Η αξία του σίτου τούτου είναι κατά 3 sents μικρότερη της Manitoba No1.

Κατά την ελευθέρα άλεση ο σίτος δίδει τις κάτωθι ποιότητες.
1) 45 % σιμιγδάλι
2) 27 % άλευρο Νο1.
3) 6 % Νο2.
4) 2% Νο3, Νο4.

Συμπέρασμα
Τα σιτάρια στη περιφέρεια αυτή, ιδίως ο σίτος Μαυραγάνι είναι αρίστης ποιότητος. Επειδή όμως η απόδοση του σπόρου είναι μικρή δέον να συστηθεί, αφ’ ενός μεν καλύτερη λίπανση, αφετέρου δε βαθύτερο όργωμα του εδάφους.

Πηγή: Ο Ελληνικός σίτος—Γεωργ. Θ Πανόπουλου/Ι.Γ. Μεγαλοοικονόμου-Εν Αθήναις-1928

Διαβάστε ακόμη:Παλιές ποικιλίες σιταριού στην Ελλάδα