Συνδυασμοί και χώνευση τροφών

Καλοί και οι κακοί συνδυασμοί τροφών

Εκτός του είδους, της ποιότητος και της ποσότητος, που παίζουν τον κυριότερο ρόλο για την υγεία μας, επίσης σπουδαιότατη σημασία έχουν για την καλύτερη χώνευση, αφομοίωση και θρέψη, οι διάφοροι συνδυασμοί των τροφών.
Το ζήτημα αυτό δεν λαμβάνεται καθόλου υπ’ όψη απ’ όλο σχεδόν τον κόσμο, ενώ θα έπρεπε να δώσουμε τη μεγαλύτερη προσοχή στα πόσα και ποια είδη φαγητών θα βάλουμε στο τραπέζι για το γεύμα.
Ο ακατάλληλος συνδυασμός των τροφών όχι μόνο με τον χρόνο καταστρέφει την υγεία μας, αλλά και δηλητηριάσεις, με τραγικά αποτελέσματα καμιά φορά, μπορεί να επιφέρει. Η ανάμιξη στο στομάχι ποικίλλων και ετεροκλήτων ουσιών προκαλεί διάφορες χημικές συνθέσεις, οι οποίες δεν είναι καθόλου ευνοϊκές για την κανονική πέψη και αφομοίωση, ως εκ τούτου δε ο καθένας εννοεί πόσο ζωτικό είναι το ζήτημα των συνδυασμών των τροφών.

Ποτέ μην τρώτε στο ίδιο γεύμα πλούσιες λευκωματούχες ουσίες με άμυλο. Δηλαδή, όταν τρώτε κρέας, ψάρια, πουλερικά, αυγά, τυρί, γάλα κλπ., μην τρώτε ταυτοχρόνως και μακαρόνια, ρύζι γυαλιστερό, άσπρο ψωμί ή πάστες. Οι πατάτες και οι μπανάνες επιτρέπονται γιατί το άμυλο τους είναι στη φυσική του μορφή, δηλαδή δεν έχει πάθει τις χημικές αλλοιώσεις που παθαίνουν τα άμυλα των τροφών που μαγειρεύονται.
Όλα τα λαχανικά και τα φρούτα επιτρέπονται μαζί με τις ζωικές τροφές των οποίων εξουδετερώνουν μερικά από τα οξέα, εκτός από το γάλα και το γιαούρτι.

Κακοί συνδυασμοί τροφίμων

Γάλα με αγγουράκια ή με πεπόνι ή με κεράσια στο ίδιο γεύμα, μπορεί να προκαλέσει ελαφρά δηλητηρίαση, με αποτέλεσμα τούς εμετούς, τη διάρροια ή κάποια άλλη σοβαρότερη κοιλιακή ενόχληση.

Μη τρώτε άμυλα μαζί με κρέατα, γιατί, ενώ όλες οι λευκωματούχες τροφές αρχίζουν να χωνεύονται, με την επίδραση των πεπτικών υγρών στο στομάχι και τελειώνει σχεδόν ή χώνευση στο δωδεκαδάκτυλο, η χώνευση των αμύλων αρχίζει στο στόμα με την ανάμιξη τους με το σάλιο. Και για το λόγο αυτό, όλες οι αμυλούχες τροφές, απαιτούν καλό, εξαιρετικό μάσημα, εν αντιθέσει με το κρέας και άλλα τρόφιμα.

Μη τρώτε καρπούζι και σταφύλια μαζί. Πως δεν συμφωνούν μαζί μας το λέει και η γεύση. Δοκιμάστε το. Φάτε καρπούζι και σταφύλια και θα νομίζετε ότι τρώτε.... κοριούς!

Κατά γενικό κανόνα, όσο λιγότερα είναι τα είδη στο ίδιο γεύμα τόσο καλύτερος είναι ο συνδυασμός. Οι πολυπλοκότεροι συνδυασμοί είναι οι πιο δυσχερείς στην πέψη. Και ακόμα καλύτερα τα διάφορα είδη των λαχανικών και των φρούτων του αυτού γεύματος να είναι συγγενή. Της αυτής οικογενείας αν είναι δυνατόν.

Μεγάλη σημασία πρέπει να αποδοθεί στο χρόνο που απαιτεί κάθε τροφή για τη χώνευση, προκειμένου να γίνει ο συνδυασμός του γεύματος. Η σπανακόπιτα π. χ. μένει στο στομάχι ως 6 ώρες. Το πορτοκάλι μιάμιση ώρα. Όταν αυτά τα δύο είδη φαγωθούν μαζί, το πορτοκάλι, αν και θα χωνευθεί στην ώρα του, δεν θα μπορέσει να εξακολούθηση την πορεία του στα έντερα, παρά θα παραμείνει στο στομάχι περιμένοντας και τη συντρόφισσα του, τη σπανακόπιτα. Περιμένοντας όμως το πορτοκάλι ασκόπως τόσες ώρες στο στομάχι, παθαίνει ζύμωση και αποσύνθεση. Να πώς παράγονται μέσα μας αέρια, δηλητήρια και ξινίλες.
Έτσι γεννώνται μέσα μας διάφορες δηλητηριώδεις ουσίες πού διαταράσσουν τη χημική ισορροπία του αίματος που χάνει την αλκαλικότητα του.
Και γεννιέται το ερώτημα: Η αιτία αυτού του κακού ποια είναι, τα πορτοκάλια ή η σπανακόπιτα; Όχι, δεν είναι κανένα απ’ αυτά, αλλά ο κακός συνδυασμός.

Όσο αφορά τα ζαμπόν, τα αλμυρά και όλα τα τρόφιμα της φάμπρικας και του κουτιού, όπως και τις πάστες και τα διάφορα ποτά, ένας τρόπος είναι πού θα σας ωφελήσει πολύ. Ο θαυμάσιος αυτός τρόπος είναι να μην τα... τρώτε.

Η ικανότητα και η διάρκεια της χώνεψης των τροφών εξαρτάται από την κατάσταση του ατόμου και από το είδος και την ποιότητα, όπως επίσης και τον τρόπο της παρασκευής κάθε τροφής.

Κατά γενικό κανόνα, οι φυτικές τροφές χωνεύουν πολύ πιο γρήγορα από τις ζωικές τροφές. Αλλά και οι τελευταίες διαφέρουν πάλι μεταξύ τους. Το βοδινό κρέας αργεί περισσότερο στο στομάχι από το αρνίσιο. Η κότα θέλει περισσότερο χρόνο να χωνευθεί και από το χοιρινό ακόμη, που έχει τόσο πολύ λίπος.

Τροφές που χωνεύουν γρήγορα

Τα παντζάρια φεύγουν πολύ γρήγορα από το στομάχι. Σε μια ώρα. Επίσης πολύ γρήγορα χωνεύουν τα σπαράγγια, οι ωμές πατάτες, τα μαρούλια κι’ όλα γενικώς τα λαχανικά που είναι πτωχά σε λευκωματούχες και αμυλούχες ουσίες, όταν τρώγονται ωμές ή μαγειρεύονται λιτά, δηλαδή χωρίς πολλές σάλτσες, μυρωδικά, πολύ λάδι ή βούτυρο και σιγοβράζουν πολύ ώρα σε λίγη φωτιά.

Τροφές που αργούν να χωνευτούν

Το ωμό λάχανο αδειάζει το στομάχι πολύ πιο γρήγορα από το βρασμένο. Το σπανάκι αργεί πολύ εν σχέση με όλα τα άλλα λαχανικά. Τα βρασμένα ξηρά φασόλια, αργούν να χωνευτούν ως έξη ώρες ακόμη  και ακόμη περισσότερο όταν τρώγονται με πολύ ψωμί, πράγμα επιβλαβές, γιατί, επιπλέον, ο συνδυασμός αυτός παράγει πολλές ξινίλες στο στομάχι.

Τα αυγά μένουν πολύ στο στομάχι και κυρίως όταν τρώγονται μαζί με γάλα στο ίδιο γεύμα. Τα φρέσκα αυγά είναι πολύ πιο εύπεπτα από τα μπαγιάτικα, πού εκτός αυτού, μπορούν καμιά φορά να προκαλέσουν εμετό και δηλητηρίαση. Πολύ πιο γρήγορα δε χωνεύουν τα αυγά όταν ρουφιούνται άβραστα. Τα σφιχτοβρασμένα είναι πολύ κακοχώνευτα και είναι μια από τις κυριότερες αιτίες της δυσκοιλιότητας. Το ίδιο μπορεί να πει κανείς και για τα τηγανισμένα, τις ομελέτες και για τους αμέτρητους λοιπούς τρόπους πού μαγειρεύονται τα αυγά. Ας σημειώσουμε ότι το ασπράδι του αυγού είναι πιο εύπεπτο από τον κρόκο και ότι όταν κανείς φάει μαζί με αυγά και πορτοκάλι η χώνευση αργεί πολύ περισσότερο, η αφομοίωση δυσχεραίνεται και ακολουθούν κοιλιακές διαταραχές. Πολύ άσχημος συνδυασμός.

Το άβραστο γάλα χωνεύει σε τέσσερις ώρες. Το παστεριωμένο αργεί περισσότερο από το βρασμένο. Επίσης το παχύ γάλα αργεί περισσότερο να χωνεύσει από το άπαχο. Το ξυνόγαλο χωνεύει γρήγορα και τονώνει την ενέργεια των γαστρικών υγρών.

Το χοιρινό είναι από τα πιο δυσκολοχώνευτα τρόφιμα. Λίγα στομάχια το επιδέχονται. Το λίπος εμποδίζει την έκκριση των γαστρικών υγρών, ελαττώνει τη δραστικότητά τους και αναγκάζει το στομάχι να κινείται σιγανότερα. Αποτέλεσμα όλων αυτών δε είναι η δυσχερή χώνευση και αφομοίωση, χωρίς να παραλείψουμε την τεμπελιά και τη νωθρότητα πού επιφέρει στον άνθρωπο αυτή η τροφή και μάλιστα όταν συνοδεύεται από ποτά.
Οι δυσπεπτότερες σαλάτες είναι εκείνες πού γίνονται με πολλά καρυκεύματα και κυρίως με μαγιονέζα, όπως η ρώσικη σαλάτα κ.ά. Πολύ κακός δε συνδυασμός γίνονται τα άμυλα (μακαρόνια κ.τ.λ.) με οινοπνευματώδη ποτά.

Τα τονωτικά που βλάπτουν
Ο καφές και το τσάι φεύγουν γρήγορα από το στομάχι, προτού καλά-καλά να τα επηρεάσουν τα γαστρικά υγρά. Ακόμη δεν «βοηθούν τη χώνευση των άλλων τροφών», όπως πιστεύει τόσο ο πολύς κόσμος, όσο και μερικοί επιστήμονες. Τα διάφορα «τονωτικά» ποτά εντείνουν κάπως τις περισταλτικές κινήσεις των πεπτικών οργάνων, αλλά αυτή η εντατική κίνηση και η κάπως περισσότερη έκκριση των πεπτικών υγρών, ακριβοπληρώνονται, γιατί ο ερεθισμός που προκαλεί στη μεμβράνη του στομάχου και των εντέρων κάθε ποτό, συχνά καταλήγει σε έλκος ή και σε καρκίνο ακόμη. Καταστρεπτικότατα είναι τα διάφορα παρασκευάσματα φαρμακείου πού συνιστώνται ως χωνευτικά και καταπραϋντικά. Το υδροχλωρικό οξύ, η πεψίνη και τα λοιπά που διαφημίζονται, δεν πρέπει να εμπνέουν καμία απολύτως εμπιστοσύνη.

Ο περίφημος διαιτολόγος Mac Collum έδωσε στις γάτες πεψίνη για μερικές μέρες και παρατήρησε ότι οι αδένες πού παράγουν τα γαστρικά υγρά, έπαυσαν να λειτουργούν, δηλαδή δεν παρήγαν πλέον πεπτικά υγρά. Εάν δε εξακολουθούσε το πείραμα απ’ αόριστο, σίγουρα οι αδένες αυτοί θα αχρήστευαν και θα ατροφούσαν.
Όσοι παίρνουν σόδα, είτε για να χωνεύουν καλύτερα την τροφή, είτε για να μετριάσουν την υπεροξύτητα του στομάχου, κάνουν πολύ άσχημα. Η σόδα βλάπτει το στομάχι και τα έντερα, επηρεάζει κακώς το συκώτι και τα νεφρά και γενικώς δυσχεραίνει την κανονική λειτουργία του πεπτικού συστήματος, με όλη την προσωρινή ανακούφιση και φαινομενική βοήθεια που παρέχει σε εκείνον που την παίρνει.

Πηγή: Τροφή και υγεία, Έκδοσις Β’-Ηλία Πέτρου-Αθήναι 1937

Διαβάστε ακόμη:Τα λαχανικά και ποιές αρρώστιες θεραπεύουν