Μάραθος: σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Καλλιέργεια μάραθου

Ο μάραθος καλλιεργείται για τον σπόρο του που μεταχειρίζονται για μυρωδικό σε μερικά φαγητά, πιο πολύ όμως είναι χρήσιμος στη βιομηχανία. Από τέλεια ώριμο και ξηραμένο μαραθόσπορο βγάζουν εσέντζα (5 τις εκατό), χρήσιμη στα σαπούνια, φάρμακα, στη κατασκευή του ούζου και σ’ άλλα ποτά αντί εσέντζα γλυκάνισου. Τις περισσότερες όμως φορές στην κατασκευή του ούζου μεταχειρίζονται το μαραθόσπορο αποστάζοντας τον με την σοΰμα.

Στις διδαχτικές περιοδείες μου ως νομογεωπόνος Αργολίδος και Κορινθίας και κατόπιν Αχαΐας και Ήλιδος 1920-1925, παρατήρησα στην Κορινθία και στην Ηλεία το Μάραθο να φυτρώνει μονάχο του ανάμεσα στα χαντάκια μα και σ’ άλλες επαρχίες έτσι γίνεται μόνο του.

Χλωρά και σποριασμένα κλωνιά του μάραθου από τους αρχαίους ελληνικούς χρόνους βάζουν για μυρουδιά στις πράσινες τσακιστές ελιές. Στην αρχή που τα βλαστάρια είναι πολύ τρυφερά τα μαγειρεύουν για λαχανικό και κάνουν άριστο φαγητό μ’ αρνίσιο κρέας του γάλακτος.

Στη περίσταση όμως που θέλουμε να καλλιεργήσουμε ποτιστικό μάραθο σε λαχανόκηπο πρέπει να προτιμούμε το ιταλικό σόι που λέγεται Φινόκιο και σπέρνεται για λαχανικό από το φθινόπωρο ίσαμε την άνοιξη.

Ένα στρέμμα δίνει 100-160 οκ. σπόρο και αν το φουσκίσουμε με μπόλικη κοπριά που δυναμώσαμε με το χημικό λίπασμα 0-12-6 ή του ρίξουμε σκέτο χημικό λίπασμα 6-8-8 και το ποτίσουμε εάν μπορούμε σε μεγάλη ξηρασία, θα έχουμε διπλό εισόδημα. Το καλύτερο σόι για παραγωγή σπόρου είναι μάραθο το πικρό {Fenouil amer). Τα ευρωπαϊκά σποροπωλεΐα πωλούν τέτοιο σπόρο.

Πως καλλιεργείται ο μάραθος

Ο μάραθος θέλει χωράφι που να έρχεται στα αμμουδερό και να είναι νοτερό, μα να μην κρατάει νερά ή ισκιώνεται από δένδρα ή βγάζει πολλά χόρτα.
Το χωράφι αυτό το οργώνουμε μέχρι το φθινόπωρο που θα σπαρθεί, τρεις φορές ως μια πιθαμή βαθιά με γερμανικό αλέτρι και του κάνομε κατόπι 1-2 σβαρνίσματα με σιδερόσβαρνα για να τριφτούνε τα χώματα και να ισιώσει. Τελευταία σπέρνουμε το μάραθο (το φθινόπωρο) ανακατωμένο με ψιλή ποταμιά άμμο για να πέφτει κανονικά.

Και τον σπέρνουμε, σαν το σιτάρι, στα πεταχτά με το χέρι και τον σκεπάζουμε με σιδερόσβαρνα. Και σε περίσταση που μπορούμε να ποτίζουμε το χωράφι φτιάνουμε αμέσως με το σκέπασμα του σπόρου, τα χαντάκια και το χωρίζουμε σε βραγιές.
Ο σπόρος πρέπει να είναι περσινής εσοδείας και για να σπείρουμε ένα στρέμμα θέλουμε 1 ½ - 2 οκάδες σπόρο. Όπως το γλυκάνισο το ίδιο και το μάραθο που έχει όμοια με αυτό καλλιέργεια, όταν μεγαλώσει ως μια πιθαμή το βοτανίζουμε ή το σκαλίζουμε για να χαλάσουμε τα χόρτα και τ’ αργέψουμε κιόλας αφήνοντας ίσαμε 1 ½ πιθαμή απόσταση ρίζα από ρίζα.

Μπαίνοντας η άνοιξη και πριν ανθίσει κάνουμε ακόμη ένα σκάλισμα ή βοτάνισμα. Το μάραθο δεν θέλει πολλά νερά, όταν όμως τύχει να μην βρέξει διόλου την άνοιξη και μπορούμε να το ποτίσουμε του δίνουμε 1-2 νερά για να το γλυτώσουμε από την ξηρασία.

Ο σπόρος του δεν ωριμάζει για μιας και για αυτό θερίζεται λίγο κατά ολίγο και κάπως αγουρωπός, για να μην τινάζεται και να έχει ωραίο χρώμα.
Θερίζοντας τον κάνουμε δεματάκια, τα στήνουμε όρθια στο αλώνι και όταν ξεραθούνε καλά τα αλωνίζουμε με κόπανο επάνω σε λιόπανα. Όταν έχουμε σπείρει πολύ μάραθο το αλωνίζουμε με άλογα όπως τη βρώμη.
Όσο είναι στο αλώνι δεν πρέπει να βραχεί γιατί ο σπόρος μαυρίζει και χάνει την εμπορική του αξία. Ο μαραθόσπορος σαν μυρωδάτος σπόρος που είναι, πρέπει να σιγουρεύεται σε κιβώτιο καλά κλεισμένο για να μη φεύγει η μυρωδιά του. Στην Επτάνησο το μάραθο λέγεται και φινόκιο.

Πηγή: 23 Πλουτοφόρα φυτά–Αλέξανδρου Ν. Γεωργακόπουλου–Εν Αθήναις 1930

Διαβάστε ακόμη:Δωρεάν βιβλία για φαγώσιμα χόρτα και φυτά