Σόργο: σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Καλλιέργεια και πολλαπλασιασμός σόργου

Σκούπα (σόργο το σάρωθρο)
Είναι φυτό που δέχεται πολύ ο τόπος μας και χρησιμεύει στη βιομηχανία και στην κτηνοτροφία και σπέρνεται σε βαρικά ή ποτιστικά χωράφια και προκόβει όπου καλλιεργείται ο αραβόσιτος που συγγενεύει. Η σκούπα δίνει δύο εισοδήματα και έχουν συμφέρον οι γεωργοί να την καλλιεργούν. Ένα εισόδημά της είναι οι φούντες που γίνονται σαρώματα και το άλλο ο σπόρος της πού θρέφουν βόδια, πρόβατα, κατσίκες, χοίρους, κότες και όλα τα πουλερικά του σπιτιού και τα παχαίνει πολύ γιατί έχει μπόλικο αλεύρι.

Άλλοτε (1906-1910) ως διευθυντής του Αγροκηπίου της Γεωργικής Εταιρείας που ήταν τότε στο Χαλάνδρι έτρεφα με σκουπόσπορο χοίρους (Γιορκσάϊρ και Μπερκσάϊρ) και πάχαιναν σαν να έτρωγαν αραβόσιτο. Τότε δίναμε βρασμένο ή και άβραστο μα χοντραλεσμένο. Χωράφι που είναι καλό για αραβόσιτο κάνει και για σκούπα. Σε μερικά χωριά σπέρνουν οι γεωργοί γύρω στα αραποσίτια τους και λίγη σκούπα για τα σαρώματα του σπιτιού.

Το σόργο σπέρνεται κάθε χρόνο γιατί βαστάει μονάχα έξι μήνες, δηλαδή ζει ως τα έμπα του χειμώνα, τότε ξηραίνεται με ένα δυνατό βοριά ή με την πρώτη πάχνη. Πολλή σκούπα καλλιεργούν στο Άργος όπου κάνουν σαρώματα για το εμπόριο και μεταχειρίζονται σπόρο ιταλικό ή γαλλικό πού κάνει διαλεχτή φούντα, δηλαδή λεπτή και μακριά. Εκτός από το Άργος στις επαρχίες που οι βάλτοι ξηραίνονται την άνοιξη μπορεί να καλλιεργηθεί η σκούπα γιατί οι βάλτοι αυτοί γίνονται κατάλληλα χωράφια για όψιμες σπορές.

Το σόργο σπέρνεται όπως το σιτάρι στα πεταχτά μεσάζοντας ο Φλεβάρης (η ποτιστική) και τον Απρίλιο - Μάιο η ξερική στα βαρικά. Το χωράφι πρέπει να είναι οργωμένο δυο-τρεις φορές και σβαρνισμένο με σιδερόσβαρνα.

Στα ορεινά μέρη σπέρνεται λίγο αργότερα και πάει ως μία οκά σπόρος στο στρέμμα. Όταν η σκούπα φυτρώσει, για να κάνει διαλεχτή φούντα και μακριά την αργεύουμε αφήνοντας - κατά το χωράφι - κάθε μια πιθαμή κι από ένα φυτό το πιο εύρωστο. Αργότερα μόλις το χωράφι χορταριάσει κάνουμε 1-2 σκαλίσματα και παράχωμα και η σκούπα Θα έχει, τότε ψηλώσει ως 4 πιθαμές. Στο μεταξύ την ποτίζουμε όταν δεν την καλλιεργούμε σε βαρικό χωράφι, άλλη περιποίηση δεν κάνουμε.

Όταν πετύχει δίνει 100-150 οκάδες σπόρο το στρέμμα και 100-150 οκ. φούντα που κάνουν 300-450 σαρώματα, δηλαδή αναλογούν 3 σαρώματα στη μια οκά φούντα. Με χημικό λίπασμα 4-12-3 δίνει περισσότερη.

Η σκούπα μπορεί ακόμα να καλλιεργηθεί και για χλωρή τροφή των ζώων σε ποτιστικό χωράφι. Τότε σπέρνεται δασύτερα και δίνει ένα στρέμμα ποτιστικό και κοπρισμένο ως 5 χιλιάδες οκ. χλωρό χόρτο και ως 1.200 οκ. σανό σε 4 κοψές πού μπορούμε να κάνουμε. Όταν την θερίζουμε για σανό αφήνομε 1-2 κόμπους για να ξαναβλαστήσει και αμέσως ποτίζουμε.

Κατά κανόνα την χλωρή σκούπα την δίνουμε στα ζώα όταν μεγαλώσει καλά και πριν ξεβλαστήσει και την αφήνουμε να μαραγγιάσει πρώτα. Όσο η σκούπα είναι μικρή δεν την θερίζουμε για σανό, ούτε την δίνουμε χλωρή στα ζώα γιατί μπορεί να τα βλάψει. Τον σανό που κάνουμε πρέπει να τον αφήσουμε να ξεραθεί καλά και υστέρα να τον αποθηκεύσουμε.

Στα βαρικά χωράφια η ξερική σκούπα θερίζεται μια φορά και δίνει ως 2 το πολύ χιλιάδες οκ. χλωρό χόρτο το στρέμμα και ως 500 οκ. σανό. Στα ξερικά χωράφια δεν προκόβει - γίνεται αδύνατη και ζαρωμένη - και το λίγο χόρτο πού δίνει είναι κακής ποιότητος και βλάπτει τα ζώα και προ πάντων τα βόδια.

Το σόργο καλλιεργείται για σαρώματα είτε για χλωρή πρέπει να σπέρνεται, σε βαρικά χωράφια ή ποτιστικά. Πιο κατάλληλο σόι σκούπας για τροφή ζώων είναι Σόργο το ζαχαροφόρο (Sorgo Sucre) ή Μινεζότα που δίνει χόρτο άβλαβο και θρεπτικό. Καλλιεργείται πολύ ως κτηνοτροφικό φυτό στη Γαλλία. Όλα τα σόγια της σκούπας παθαίνουν άνθρακα που στα εξωτερικά σημάδια του μοιάζει λίγο το δαυλίτη του σταριού.

Σε μερικά μέρη της Ασίας και στην Κίνα αλέθουν το σπόρο του και κάνουνε ψωμί και στην Αμερική βγάζουνε ζάχαρη από τούς γλυκούς χυμούς του.

Πηγή: Πλουτοφόρα φυτά-Αλέξανδρου Γεωργακόπουλου-Παράρτημα «Γεωργικού δελτίου» Δεκεμβρίου 1930

Διαβάστε ακόμη:Σπορά και καλλιέργεια σουσαμιού