Παντζάρια: σπορά φύτεμα καλλιέργεια
Η καλλιέργεια των παντζαριών μοιάζει πολύ με την καλλιέργεια του καλαμποκιού (αραβοσίτου) γι αυτό οποίος ξέρει να καλλιεργήσει καλαμπόκι, μπορεί να πει πως ξέρει να καλλιεργήσει και τεύτλα.
Τα τεύτλα αντέχουν περισσότερο απ' το καλαμπόκι στη ξηρασία και γι’ αυτό σε πολλά μέρη το καλαμπόκι απότιστο δεν γίνεται, μπορεί να γίνονται τεύτλα, γιατί τα τεύτλα έχουν βαθιά ρίζα, η οποία φθάνει και σε δυο και πλέον μέτρα βάθος. Ώστε αν πρόκειται να τα σπείρει κανείς σε χωράφι που δεν ποτίζεται πρέπει να το διαλέγει να έχει καλά χώματα και προ πάντων βαθειά δηλαδή να μη έχουν σε μικρό βάθος πουρί η χαλίκι γιατί αυτά τα χώματα δεν κρατούν υγρασία και ξηραίνονται αμέσως μόλις πάψουν οι βροχές της ανοίξεως και οι ρίζες των τεύτλων δεν μπορούν να πάνε βαθειά.
Σε όλα τα μέρη της Ελλάδος τα τεύτλα πρέπει να σπέρνονται την άνοιξη όχι διότι εάν τα σπείρουμε το φθινόπωρο θα παγώσουν τον χειμώνα, (όπως το καλαμπόκι) και θα καταστραφούν (τα τεύτλα αντέχουν πολύ στο κρύο), αλλά γιατί τα τεύτλα που σπέρνουμε το φθινόπωρο βγάζουν άνθη το καλοκαίρι και ξεσποριάζουν και έτσι γίνονται σκληρά σαν ξύλα η μάλλον σαν στουπί και όχι μόνον δεν είναι θρεπτικά για ζώα, αλλά είναι και βλαπτικά και η ψίχα τους, η οποία τότε γίνεται σαν στουπί, μπορεί να βλάψει τα ζώα και να τους βουλώσει τα έντερα και να ψοφήσουν. Επίσης τα ζαχαρότευτλα χάνουν την ζάχαρη τους γίνονται σκληρά και δεν τα κόβει η μηχανή του εργοστασίου, (Ζακχαροποιείου) δουλειά η οποία είναι απαραίτητος να γίνει για να βγάζουν τη ζάχαρη. Σε μερικά όμως μέρη όπου ο χειμώνας είναι πολύ ζεστός μπορούμε να τα σπείρουμε το φθινόπωρο και να μην πάθουν τίποτε. Υποθέτουμε ότι τέτοια μέρη θα είναι η πεδιάδα της Καλαμάτας, της Σπάρτης και το νότιο μέρος της Κρήτης (Μεσσαράς). Εκεί θα πρέπει να δοκιμάσουν να σπείρουν τεύτλα το φθινόπωρο για να τα ξεριζώσουν τον Ιούνιο του επομένου έτους.
Όταν σπέρνουμε την άνοιξη πρέπει να σπέρνουμε όσο μπορούμε ενωρίτερα για να έχει υγρασία το χωράφι και να φυτρώσουν εύκολα τα τεύτλα να έχουν δε και αρκετή υγρασία για να μεγαλώσουν, μόνο πρέπει να περιμένουμε να γυρίσω λίγο η ήμερα δηλ. να αρχίσει να μεγαλώνει για να βρουν ζέστη τα τεύτλα και να φυτρώσουν. Πρέπει όμως να ξέρουμε πως τα τεύτλα φυτρώνουν με πολύ ψυχρότερο καιρό από το καλαμπόκι. Για αυτό νομίζω πως στην Αθήνα μπορούμε να σπείρουμε το Γενάρη σε πολύ ψυχρότερα όμως μέρη δηλ. στους κάμπους της Μακεδονίας και Θεσσαλίας μπορούμε να σπείρουμε το Φλεβάρη.
Εγώ στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας αν και κάνει πολύ κρύο έσπειρα μία χρονιά ένα χωράφι στις 22 Ιανουαρίου (νέο ημερολόγιο) και φύτρωσε πολύ καλά και μεγάλωσε ωραιότατα και έδωσε και πρώτης τάξεως εσοδεία μόνο πολλές ρίζες ξεσπόριασαν γιατί κατά το Μάρτιο έκανε ένα δυνατό κρύο.
Πως πρέπει να σπέρνουμε τα παντζάρια
Επειδή τα τεύτλα τα σπέρνουμε την άνοιξη (όπως το καλαμπόκι) κοιτάζουμε να κρατήσουμε την υγρασία του χωραφιού γι’ αυτό τα σκαλίζουμε συχνά.
Για να είναι εύκολα τα σκαλίσματα σπέρνουμε τα τεύτλα σε γραμμές. Πρέπει δε να τα σπέρνουμε αραιά, μάλιστα αυτά που είναι κτηνοτροφικά (για τροφή των ζώων) επειδή γίνονται μεγάλα και έχουν πολλά και μεγάλα φύλλα, δηλαδή οι γραμμές τους πρέπει να απέχουν 50-60 πόντους και άμα φυτρώσουν να αφήνουμε λίγα φυτά πάνω σε κάθε γραμμή ώστε να απέχει το ένα φυτό από το άλλο 30-35 πόντους. Για τα τεύτλα όμως που κάνουν ζάχαρη (τα ζαχαρότευτλα) τα σπέρνουμε πιο κοντά γιατί δεν γίνονται τόσο πολύ μεγάλα, δηλ. τις γραμμές τις κάνουμε να απέχει η μία από την άλλη 35-50 πόντους.
Για την σπορά έχουν μηχανές η οποίες είναι πολύ εύκολες στη χρήση και βγάζουν πολύ και καλή δουλειά της σέρνουν δυο άλογα και μπορεί να σπείρει η κάθε μία και 50 στρέμματα την ήμερα.
Όταν όμως δεν έχει κανείς μηχανή κάνει με ένα μυτερό μπαστούνι αυλάκια μικρά στο χωράφι που να έχουν μεταξύ τους την απόσταση που είπαμε και μέσα σε αυτά τα αυλάκια ρίχνει αραιά αραιά το σπόρο ώστε σε κάθε 2 3 πόντους να πέφτει και ένας σπόρος. Ύστερα με το χέρι η με ένα ξύλο πλατύ σκεπάζει το σπόρο. Στο στρέμμα χρειάζονται 2-3 οκάδες σπόρος. Το βάθος από το αυλάκια που ρίχνουμε το σπόρο δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερο από 2-3 πόντους, αν πάει πολύ βαθειά ο σπόρος δεν φυτρώνει.
Όταν όμως το χωράφι δεν έχει υγρασία μπορούμε να σπείρουμε βαθύτερα για να βρει υγρασία και να φυτρώσει ο σπόρος. Σ’ αυτά τα ξερά χωράφια καλά είναι να περνάμε ένα κύλινδρο πάνω στο χωράφι για να πιέζεται και να ανεβαίνει η υγρασία ή να πατούμε με τα πόδια μας πάνω στις σπαρμένες γραμμές.
Τι περιποιήσεις θέλουν
Έτσι σκεπασμένος θα μείνει ο σπόρος ως που να φυτρώσει. Αν είναι, ζεστός ο καιρός και το χώμα έχει αρκετή υγρασία σε 5-10 ήμερες φυτρώνει. Οπωσδήποτε θα περιμένουμε ως που να φυτρώσει και ύστερα επειδή είναι εποχή όπου τα ζιζάνια (τα άγρια χόρτα) βγαίνουν και κοιτάζουν να πνίξουν τα μικρά φυτά των τεύτλων δίνουνε ένα σκάλισμα ελαφρό μεταξύ των γραμμών για να καταστρέψουμε όσο μπορούμε περισσότερα ζιζάνια.
Μόλις μεγαλώσουν αρκετά τα φυτά και κάνουν 3-4 φύλλα τα αραιώνουμε δηλ. τραβάμε τα φυτά που περισσεύουν σε κάθε γραμμή και αφήνουμε ένα σε κάθε 20-40 πόντου αφήνουμε στους 20 πόντους αν είναι ζαχαρότευτλα και στους 40 εάν είναι κτηνοτροφικά. Αν αυτή τη δουλειά την κάνουν μικρά παιδιά τους δίνουμε ένα ξυλάκι για μέτρο και με αυτό τεύτλα 50 ήμερων από του φυτρώματος το ίδιο ξυλάκι σκαλίζουν επάνω στη γραμμή και χαλούν αυτά που θέλουν να ξεριζώσουν. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή διά να μη αφήνουν δύο φυτά μαζί, για αυτό ύστερα από κάμποσες μέρες ξαναπερνούν και αραιώνουν αν είναι κανένα διπλό.
Όταν πάλι φυτρώσουν μερικά ζιζάνια δίνουμε και άλλο σκάλισμα στο χωράφι βαθύτερο από το πρώτο και μετά κάμποσο καιρό και τρίτο σκάλισμα ώστε να μην αφήνουμε τα ζιζάνια να πνίξουν τα φυτά μας και ρουφούν την υγρασία που έχει το χωράφι και τους τρώνε τα λιπάσματα.
Το σκάλισμα έχει και άλλο καλό. Χαλάει την τσίπα (κρουστά) που γίνεται στο χωράφι και στενοχωρεί το φυτό και δεν αφήνει να μπαίνει αέρας στο χώμα. Σπουδαιότερος όμως σκοπός και σπουδαιότερο καλό που μας κάνουν τα σκαλίσματα είναι πως δεν αφήνουν την υγρασία του χωραφιού να εξατμισθεί και να φύγει. Εμείς δε στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη ανάγκη από υγρασία το καλοκαίρι το καλό που κάνουν σ’ αυτό το ζήτημα το ξέρουν οι καλοί γεωργοί και για αυτό λένε πως δυο σκαλίσματα κάνουν ένα πότισμα.
Τα σκαλίσματα σταματούν μόλις κλείσουν τα φύλλα δηλαδή ενωθούν τα φύλα των διαφόρων φυτών μεταξύ των. Από τότε και υστέρα δεν κάνουνε τίποτα στο χωράφι παρά περιμένουμε να μεγαλώσουν μόνα τους τα τεύτλα για να τα ξεριζώσουμε.
Χρειάζεται πότισμα στα τεύτλα;
Εάν το χωράφι είναι όπως είπαμε στην αρχή καλό και βαθύ πολύ, δηλ. δεν έχει σε λίγο βάθος πουρί ή χαλίκι και είναι και τόπος που βρέχει πολύ, ως στα Γιάννινα, στην Κέρκυρα και σε άλλα μέρη και δίνουμε και αρκετά σκαλίσματα και την στιγμή που πρέπει, δεν έχει ανάγκη από πότισμα, αν όμως καταλάβουμε πως τα φυτά δίψασαν τότε χρειάζεται να τα ποτίσουμε και όταν το χωράφι υστέρα από το πότισμα στραγγίσει αρκετά δίνουμε ένα σκάλισμα (έκτος εννοείται αν έχει τόσο πολλά φύλλα ώστε να τα σπάζουμε με το τσαπί). Αν είναι χωράφια που ξεραίνονται εύκολα μπορεί να χρειαστούν και δύο και τρία ποτίσματα ή και περισσότερα. Πως γίνεται το πότισμα δεν θα πούμε γιατί δεν διαφέρει καθόλου από το πότισμα του καλαμποκιού.
Πότε πρέπει να ξεριζώσουμε τα τεύτλα;
Στους γεωργούς που καλλιεργούν ζαχαρότευτλα (στα μέρη, όπου έχουν εργοστάσια και βγάζουν ζάχαρη), δ χημικός τού εργοστασίου με τη βοήθεια ενός μικρού λισγαριού τα ξεριζώνουν.
Όταν όμως πρόκειται για τεύτλα που θα δώσουμε στα ζώα για τροφή, τότε άμα γίνουν αρκετά μεγάλα αρχίζουμε να τα ξεριζώνουμε λίγα λίγα από τον Ιούνιο και τα δίνουμε στα ζώα. Αυτή τη δουλειά την εξακολουθούμε όσο μπορούμε περισσότερο καιρό, φθάνει να μη σαπίσουν άμα παραωριμάσουν τα τεύτλα.
Τι αρρώστιες έχουν τα τεύτλα;
Εδώ στην Ελλάδα καθεαυτό αρρώστιες δεν έχουμε μόνο μερικά ζώα, σκαθάρι κάμπιες τα τρώνε. Οι αρουραίοι κάνουν μεγάλη καταστροφή.
Χειρότεροι εχθροί είναι τα έντομα (σκαθάρια, κάμπιες κλπ.).
Ο Κλεωνός εδώ στην Ελλάδα έχει κάμει θραύση, επίσης ένα άλλο μικρούτσικο σκαθαράκι, η κασσίδα έφερε πολύ καταστροφή.
Οι κάμπιες επίσης έτρωγαν τα φύλλα και προ πάντων την καρδιά των φύλλων. Αυτές εύκολα τις καταστρέφουμε άμα ραντίσουμε με ένα υγρό που φτιάνουμε ως εξής:
Παίρνουμε 100 δράμια σαπούνι μαύρο το τρίβουμε και το διαλύουμε σε μία οκά ζεστό νερό. Μέσα σε αυτό, όταν είναι ζεστό ρίχνουμε λίγο λίγο και ανακατεύουμε διαρκώς καλά 250 δράμια πετρέλαιο, αυτό το μίγμα το αραιώνουμε με νερό και με ένα ψεκαστήρα ραντίζουμε τα φυτά και ψοφούν οι κάμπιες.
Πρέπει όμως να ξέρουμε, πως αυτά όλα πληθαίνουν στα χωράφια, που σπέρνουν κάθε χρόνο τεύτλα, ενώ όταν τα σπέρνουμε στο χωράφι κάθε 3 ή 4 χρόνια, δεν έχουμε φόβο. Δηλαδή πρέπει να σπέρνουμε την μία χρονιά το ένα χωράφι, την άλλη το άλλο και έτσι μόνο κάθε 3 η 4 χρόνια να ξανάρχονται στο ίδιο χωράφι τεύτλα.
Ποιά άλλα φυτά μπορούμε να σπέρνουμε
Άμα ξεριζώσουμε τα τεύτλα (ξεριζώνονται) τον ’Ιούλιο η τον Αύγουστο) μπορούμε έπειτα από ένα η δύο μήνες να σπείρουμε σιτάρι αλλά και ότι άλλο θέλουμε και θα πάρουμε πολύ μεγάλη εσοδεία γιατί το χωράφι είναι καλά δουλεμένο με το αλέτρι, έφαγε μάλιστα και βαθύ όργωμα έπειτα είναι και σκαλισμένο δυο τρεις φορές, βάλτε και το ξερίζωμα των τεύτλων που σκάβει και αυτό το χωράφι και βλέπετε πως καλλίτερο δούλεμα δεν μπορούσε να γίνει.
Για την λίπανση πάλι έχουμε ένα δυνατό κόπρισμα και το λίπασμα 6-8-8 και έτσι ετοιμάζουμε ένα χωράφι τέλεια δουλεμένο και πολύ πλούσιο και ότι και να βάλουμε θα πετύχει.
Σε χωράφι που ως τότε έπαιρναν άμα το έσπερναν με σιτάρι το 1: 6, υστέρα από τα τεύτλα παίρνουν το 1 : 14 δηλαδή αν έπαιρναν 60 οκ. το στρέμμα, παίρνουν τώρα 140 τουλάχιστον οκάδες, μπορεί όμως να πάρουν και 200 και 250 οκάδες. Τέτοια απόδοση πήρα σε χωράφι εγώ ο ίδιος και δεν είναι δύσκολο να την πάρει κάθε ένας.
Γι’ αυτό καλά είναι να σπέρνουμε ένα χρόνο παντζάρια και το επόμενο σιτάρι, το τρίτο χρόνο πάλι τεύτλα και το τέταρτο πάλι σιτάρι και ούτω καθ’ εξής.
Έτσι θα έρχονται στο ίδιο χωράφι κάθε δύο χρόνια τεύτλα και κάθε δύο χρόνια σιτάρι. Έτσι θα έχουμε δυνατό κέρδος. Έχουμε όμως ένα κίνδυνο που ανάφερα και πριν, δηλ. η ασθένειες των τεύτλων βρίσκουν ευκαιρία και δυναμώνουν και προ πάντων τα διάφορα σκαθάρια και κάμπιες παθαίνονται στο χωράφι και μάς καταστρέφουν την εσοδεία. Αυτό έπαθε και ο Ζωγράφος στα Τρίκαλα και κόντεψε να καταστραφεί. Γι’ αυτό σάς συνιστώ να βάζετε στο ίδιο χωράφι τεύτλα μόνο κάθε τέσσερα χρόνια. Δηλ. να σπέρνουμε στο χωράφι το πρώτο χρόνο τεύτλα, το δεύτερο να θερίζουμε σιτάρι, τον τρίτο βίκο και τον τέταρτο σιτάρι (ή κριθάρι η βρώμη). Έτσι στα τέσσερα χρόνια θα έχουμε μία εσοδεία τεύτλα δύο εσοδείες σιτάρι (ή κριθάρι η βρώμη) και μία βίκο. Θέλω να σπέρνουμε και βίκο γιατί δυναμώνει το χωράφι άμα μάλιστα του ρίξουμε και λίπασμα 0-12-6 ίσαμε 25 Κιλόγραμα δηλ. 20 οκάδες το στρέμμα. Δυναμώνει τόσο πολύ το χωράφι που το σιτάρι, που θα σπείρουμε κατόπιν του δεν έχει ανάγκη από κανένα λίπασμα για να δώσει μεγάλη σοδεία δηλ. το 1: 10 ή το 1: 15.
Απόδοση
Θα πάρει από κάθε στρέμμα τη μια χρονιά με την άλλη, το λιγότερο 1200 οκάδες (απότιστα).
Εάν πάλι αντί για ζαχαρότευτλα κάνει τεύτλα για τα ζώα στο στρέμμα αντί για 1200 οκάδες που λογαριάσαμε θα πάρει το λιγότερο 2.600 οκ. τα όποια θα αποδώσουν πάλι το ίδιο εισόδημα με τα ζαχαρότευτλα. Όλα αυτά δε χωρίς πότισμα. Γιατί με πότισμα παίρνει κανείς και 4 και 5 και χιλιάδες οκάδες στο στρέμμα.
Η καλλιέργεια των ζαχαρότευτλων και κτηνοτροφικών τεύτλων-Σταύρου Παπανδρέου-Παράρτημα γεωργικού δελτίου 1927
Διαβάστε ακόμη:Φασόλια σπορά φύτεμα καλλιέργεια
υπάρχει άρθρο για ζαχαροκάλαμα;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠαρακαλώ πείτε μου αν τα Ζαχαρότευτλα σταυρογονιμοποιούνται με τα Σέσκουλα και τα Παντζάρια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ.
Χριστίνα
Καλημερα εαν δεν βγουν τα τευτλα απο το χωραφι τι επιπτωσεις εχει για το χωραφι και τι καλλιεργια θα ηταν καλυτερα για την επομενη χρονια με αυτες τις συνθηκες
ΑπάντησηΔιαγραφή