Αχλαδιά: σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Καλλιέργεια και πολλαπλασιασμός αχλαδιάς

Η αχλαδιά γίνεται στα μέτρια κλίματα, δηλαδή ούτε στα πολύ ζεστά ούτε στα πολύ ψυχρά. Προκόβει στις δροσερές θέσεις, στα παράλια και παραποτάμια μέρη, στις ανοιχτές κοιλάδες, στα χαμηλά οροπέδια και στις πλαγιές που έχουν μικρή κλίση. Με άλλα λόγια θέλει υγρό αέρα και δροσερό το καλοκαίρι. Σε θέσεις που δέρνονται από ανέμους δυνατούς, δεν πρέπει να φυτεύοντας αχλαδιές γιατί βλάπτονται.

Σχετικά με το χώμα η αχλαδιά έχει απαιτήσεις. Θέλει το χωράφι να είναι ψαχνό, δυνατό (γόνιμο) και δροσερό και ακόμη περισσότερο όταν είναι μπολιασμένη επάνω σε κυδωνιά. Καλά χώματα για αχλαδιές είναι τα αμμοαργιλώδη και να έχουν λιγάκι άσβεστη που τις ωφελεί. Στα πολύ ξηρά η πολύ υγρά χώματα δεν γίνονται. Στα αργιλώδη οι αχλαδιές παίρνουν μεγάλη ανάπτυξη μα δίνουνε λίγο καρπό. Και σ’ αυτά που έχουν πολύ άσβεστη δεν γίνονται καθόλου, αφού κιτρινίζουν ύστερα από λίγο καιρό, και ξηραίνονται.

Σπορείο
Η αχλαδιά γίνεται μονάχα με σπόρο και για να κάνουμε δεντράκια σπέρνουμε σπόρο από αχλάδια πολύ ώριμα, ήμερης αχλαδιάς. Σπόρο από γκορτσιά δεν μεταχειρίζονται οι δενδροκόμοι. Στα ζεστά μέρη μπορούμε να τον σπείρουμε απ ευθείας στο σπορείο κατά τον Οκτώβριο, για να έχει καιρό να φυτρώσει μέχρι τον Μάρτη - Απρίλη.

Για να φτιάξουμε το σπορείο σκάβουμε βαθιά σε μέρος προφυλαγμένο ανάλογο κομμάτι γης, το καθαρίζομε από τις ρίζες και πέτρες, το ψιλοχωματίζουμε και το φουσκίζουμε με μπόλικη χωνεμένη, κοπριά. Ύστερα το τσαπίζουμε για να ανακατωθεί η κοπριά με το χώμα, το ισιώνουμε και το χωρίζουμε σε πρασιές (βραγιές), 2 η 3 μέτρα μάκρος κι 1 φάρδος φτιάχνοντας ταυτόχρονα και το αυλάκι που θα ποτίζονται. Στις πρασιές αυτές σπέρνουμε με το χέρι τον αχλαδόσπορο στα πεταχτά ή καλύτερα σε κάθε 10 - 12 πόντους να ανοίγουμε μ’ ένα ξυλαράκι αυλάκια 1 – 2 πόντους βαθιά και μέσα σ’ αυτά να ρίχνουμε κάθε 2 - 3 πόντους το σπόρο και τον σκεπάζουμε ίσα με ένα δάχτυλο με φυτόχωμα (σαπισμένα φύλλα) ή παλιά κοπριά που έχουμε κοσκινίσει και ανακατώσει με άμμο ποταμού σ’αναλογία 2 μέρη άμμο και 1κοπριά και πατάμε τη βραγιά με σανίδα Ποτίζουμε προσεχτικά, το καλοκαίρι με ποτιστήρι, έως να φυτρώσουν οι σπόροι κι όταν κατόπι δυναμώσουν οι αχλαδιές και γίνουν ως 10 – 15 πόντους, βάζουμε τρεχούμενο νερό. Και ανάμεσα τις βοτανίζουμε και τις σκαλίζουμε.

Στα ψυχρά μέρη, που δεν μπορούμε να σπείρουμε τον Οκτώβριο, το κάνουμε κατά το Γενάρη το στοίβαγμα (στρωμάτωση) τού αχλαδόσπορου. Δηλαδή παίρνουμε ένα ξύλινο κιβώτιο, να είναι ρηχό, και ρίχνουμε μέσα ίσαμε 5 δάχτυλα καθαρή άμμο του ποταμού, την ισιώνουμε και ρίχνουμε τους σπόρους και τους σκεπάζουμε πάλι με άμμο 2 - 4 δάχτυλα πάχος και φέρνουμε το κιβώτιο σε υπόγειο η σε βορινή αποθήκη για να μην είναι το μέρος ζεστό και φυτρώσει ο σπόρος νωρίτερα. Μέχρι τον Μάρτη-Απρίλη, που θα σπαρθεί, θα έχει φυτρώσει ο σπόρος και τον σπέρνουμε μαζί με την άμμο και με τον τρόπο που γράψαμε παραπάνω.

Από τότε που θα στοιβάξουμε το σπόρο μέχρι να τον σπείρουμε, καταβρέχουμε την άμμο δυο το πολύ φορές, γιατί ο αχλαδόσπορος σαπίζει εύκολα και δεν πρέπει να είναι υγρός πολύ. Σε όλες τις περιστάσεις βρίσκω πώς γενικά οι σπόροι πρέπει το χειμώνα να μπαίνουνε στην άμμο και την άνοιξη, που θα αρχίσει να ζεστάνει ο καιρός και θα έχουν μισσφυτρώσει, να σπέρνονται στις πρασιές.

Φυτώριο
Είτε σπείρουμε απ ευθείας τον Οκτώβριο τον αχλαδόσπορο στις πρασιές του σπορείου, είτε τον βάλομε τον χειμώνα στην άμμο κι ύστερα Μάρτη - ’Απρίλη τον σπείρουμε, οι αχλαδιές που θα βγουν πρέπει στο χρόνο επάνω να μεταφυτευθούν, στα ζεστά μέρη τον Νοέμβριο - Δεκέμβριο και στα ψυχρότερα Μάρτη - Απρίλη. Την εποχή αυτή βγάζουμε με προσοχή τις αχλαδιές από το σπορείο, κόβουμε λίγο τη μεσανή ρίζα και τις φυτεύουμε στις πρασιές του φυτώριου σε ίσες σειρές 30 - 40 πόντους τη μια από την άλλη και σε απόσταση 30 πόντους ρίζα σε ρίζα.

Για να κάνουμε φυτώριο σκάβουμε βαθιά ανάλογο κομμάτι γης και το χωρίζουμε σε πρασιές 1 - 1,5 μέτρο φάρδος και 3 μάκρος. Κι επειδή θα ποτίζονται πρέπει να κάνουμε και το αυλάκι τους. Πριν φυτέψουμε τις αχλαδιές φουσκίζομε τις πρασιές με μπόλικη χωνεμένη κοπριά, τις τσαπίζουμε ξανά και τις ισιώνουμε. Όλο το καλοκαίρι ποτίζουμε τις αχλαδιές 4-5 φορές, κατά την ανάγκη, με τρεχούμενο νερό κι όταν ριζοβολήσουν και κάνουν νέα κλωνιά τις σκαλίζουμε κιόλας, κατόπι από πότισμα, για να κράτηση το χώμα την υγρασία του.
Τον δεύτερο χρόνο μπαίνοντας η άνοιξη και τον Αύγουστο – Σεπτέμβριο τις μπολιάζουμε χαμηλά με μάτι. Το φθινόπωρο του τρίτου ή τέταρτου χρόνου, που τα μπόλια θα ’χουνε βέργα ψηλή ως δύο μέτρα φυτεύομε τις αχλαδιές Νοέμβριο - Δεκέμβριο η Μάρτη - Απρίλη στην παντοτινή θέση τους.

Φύτεμα αχλαδιάς

Το χωράφι που θα βάλουμε τις αχλαδιές το οργώνουμε από πρωτύτερα βαθιά 2-3 φορές, το σβαρνίζομε και την εποχή που πέφτουνε τα φύλλα, δηλαδή Νοέμβριο - Δεκέμβριο, τις φυτεύομε στα μέρη που κάνει μαλακό χειμώνα και σε αυτά που γίνονται βαρυχειμωνιές τον Μάρτη - Απρίλη, πριν βγάλουν φύλλα.
Όταν φυτέψουμε αχλαδιές μπολιασμένες επάνω σε αχλαδιά και γενικά απ’ αυτές που μεγαλώνουν πολύ ανοίγουμε τους λάκκους σε ίσιες σειρές 6 -7 μέτρα τον ένα από τον άλλο και σ’ απόσταση πάλι 6 - 7 λάκκο σε λάκκο.

Όμως στην περίσταση που φυτεύουμε αχλαδιές μπολιασμένες επάνω σε κυδωνιές ανοίγουμε τους λάκκους πάλι σε ίσιες σειρές αλλά σε απόσταση 4- 5 μέτρα απ όλες τις μεριές. Τους κάνουμε να έχουν 60 πόντους βάθος κι 80 φάρδος. Όταν θα φυτέψουμε γεμίζουμε τους λάκκους ως στη μέση με χώμα και παίρνοντας μια-μια αχλαδιά κόβουμε λίγο τη μεσαία ρίζα τους και ψαλιδίζουμε στην άκρη τις άλλες ρίζες για να καθαρίσουμε το μέρος που μάσησε η αξίνα στο βγάλσιμο. Ύστερα καθίζουμε το δεντράκι στη μέση του λάκκου, το κρατούμε ίσια και κοιτάζοντας οι ρίζες να μην είναι μπερδεμένες μα απλωτές, ρίχνουμε χώμα ως στη μέση και το πατούμε με τα πόδια.

Τελευταία απογεμίζουμε το λάκκο και για να έχουμε επιτυχία πρέπει μπρος να φυτεύουμε και πίσω να ποτίζουμε. Στα αμμουδερά χώματα φυτεύουμε τα δένδρα βαθύτερα μια πιθαμή (20 - 25 πόντους) και στο αμμοαργιλώδη μισή πιθαμή (10 - 15 πόντους), μετρώντας από το μέρος που αρχίζουν οι ρίζες. Πάντα όμως πρέπει να προσέχουμε το μέρος που έχει μπολιαστεί να μη χωθεί στο χώμα. Όταν το χωράφι είναι φτωχό φυτεύοντας ανακατώνουμε το χώμα με μπόλικη κοπριά χωνεμένη. Και όταν έχουμε μονάχα αχώνευτη την ρίχνομε στο λάκκο, αφού φυτέψουμε το δένδρο. Όσοι πιστεύουν πως αν φυτέψουμε βαθιά το δένδρο ριζοβολεί πιο εύκολα έχουνε λάθος.

Κλάδεμα
Από τις αχλαδιές που φυτέψαμε, όσες έχουνε μπόλι 1 - 1,5 μέτρο τις κόβουμε 70 πόντους μέχρι 1.20 μ. ψηλά από τη γη, αν θα είναι σε χωράφι που θα φυτέψαμε αποκλειστικά αχλαδιές. Όταν όμως τις φυτεύουμε στους δρόμους του περιβολιού ή θέλουμε να σπέρνουμε από κάτω από τις αχλαδιές, τις κόβουμε στο 1.20 - 1.80 μ. Κι αφήνουμε 3-4 μάτια, τα ψηλότερα του κορμού για να κάνουμε τη διακλάδωση (σταύρωση) του δένδρου, και τα άλλα τα χαλάμε η τα αφήνουμε και τα βλαστάρια που θα βγάλουν την άνοιξη τα κορυφολομούμε στα δύο μάτια για να σκιάζουν το καλοκαίρι με τα φύλλα τους τον κορμό. Σε περίσταση όμως που χαλάμε τα μάτια, για να προφυλάγουμε από τον ήλιο τον κορμό της αχλαδιάς τον χρίζουμε με ασβεστόγαλα. Τα 3 μάτια που αφήσαμε κοιτάζουμε να είναι γερά, σταυρωτά κι όχι κοντά το ένα από το άλλο. Την ίδια χρονιά την άνοιξη, κατά Μάρτη η Απρίλη θα έχουμε 3 βλαστάρια που μεταχειριζόμαστε για τη διακλάδωση του δένδρου και που θα είναι με τον καιρό οι κυριότεροι κλώνοι του.

Το δεύτερο χρόνο, τα 3 αυτά βλαστάρια, που θα είναι πια βέργες, τα κόβουμε το χειμώνα (Δεκέμβριο ή Γενάρη) σε μια πιθαμή μεγάλη, μετρώντας από τον κορμό, και προσέχουμε τα ακρινά μάτια να είναι το ένα δεξιά και το άλλο αριστερά. Την άνοιξη της αυτής χρονιάς θα δώσουνε βλαστάρια κι από αυτά θα κρατήσουνε μονάχα δύο, τα ακριανά, και τα άλλα θα τα κόψουμε στα δυο μάτια. Αν κανένα από τα δυο βλαστάρια που αφήσαμε σε κάθε βέργα θέλει να πάει ψηλά το κοντύνουμε ή αν είναι λεπτό το κορφολογούμε για να χοντρύνει. Ίσαμε τώρα έχουμε τριγύρω ψηλά στον κορμό του δένδρου τρεις κλώνους κι 6 βέργες, από δυο σε κάθε κλώνο.

Τον Δεκέμβριο - Γενάρη του τρίτου χρόνου τις 6 αυτές βέργες θα τις κόψουμε 1 - 1.5 πιθαμή μακριά από τη μασκάλη τους και θα ’χουμε την άνοιξη νέα βλαστάρια. Από αυτά θα αφήσουμε μονάχα δύο σε κάθε κλώνο, τα ακρινά και τα άλλα τα κόβουμε σε δυο μάτια κι είναι αυτά που πρωτοδίνουν καρπό. Αφήνοντας στους 6 κλώνους 2 βλαστάρια στον καθένα, το δένδρο μας θα έχει 12 τέτοια και σταματούμε ως εδώ το κλάδεμα γιατί πήρε το σχήμα που θέλουμε, να είναι σαν ποτήρι. Από τώρα και μπρος δεν έχουμε παρά να κόβουμε βαθιά τα λαίμαργα που τρώνε την τροφή την κλώνων που δίνουνε τον καρπό. Σε περίσταση που το σόι της αχλαδιάς είναι να πηγαίνουν τα κλωνάρια της καταπάνω και δασιά, για να την ανοίξουμε δένουμε από μέσα (στη μέση) στεφάνι και παίρνει έτσι σχήμα κανονικό κι αντίθετο, όταν είναι ξέκλωνη (το σόι της) την περιορίζομε σε στεφάνι που περνούμε από έξω.

Τον χειμώνα, Νοέμβριο η Δεκέμβριο, όταν πέσουν από τις αχλαδιές τα φύλλα, οργώνουμε το χωράφι. Την άνοιξη ξανά οργώνουμε και το σβαρνίζουμε για να καταστρέψουμε τα ζιζάνια. Την εποχή αυτή βγάζουμε και τα κολλάριζα που αδυνατίζουν τις αχλαδιές. Τις ποτίζουμε τις πρώτες δυο χρονιές μια φορά το μήνα μονάχα το καλοκαίρι ως τον Σεπτέμβριο, όταν όμως οι αχλαδιές μας είναι μπολιασμένες επάνω σε κυδωνιά, τις ποτίζουμε δυο φορές το μήνα το καλοκαίρι. Τις αχλαδιές, επειδή χρόνο με τον χρόνο αδυνατίζουν από την πολλή καρποφορία, τις φουσκίζουμε ρίχνοντας τον χειμώνα που τις σκάβουμε σε κάθε ρίζα 40-50 κιλά αχώνευτη κοπριά. Και όταν δεν έχουμε αρκετή, ρίχνουμε μονάχα 20-25 κιλά και προσθέτουμε 3 κιλά χημικό λίπασμα 4-10-10.

Πότε πρέπει να μαζεύουμε τα αχλάδια

Η εποχή που πρέπει να μαζεύουμε τ’ αχλάδια έχει μεγάλη σημασία. Αν λόγου χάρη τα αφήσουμε στην αχλαδιά να ωριμάσουν και κατόπι τα κόψουμε, στη διατήρηση θα παραωριμάσουν και θα χάσουν τη γεύση τους και την ποιότητά τους, Κι αντίθετα, αν τα κόψουμε άγουρα, δεν ωριμάζουνε κανονικά και ζαρώνουν, η γεύση τους χαλάει και φυσικά πωλούνται πολύ φτηνά.
Κατάλληλη εποχή για να μαζέψουμε τα αχλάδια είναι όταν αλλάξει το χρώμα τους κι αποκτήσουν την χαρακτηριστική μυρουδιά της ωρίμασης που διαφέρει ανάλογα την ποικιλία, το κλίμα και τη θέση που είναι φυτεμένες οι αχλαδιές. Τα αχλάδια τα μαζεύουμε με καιρό ξηρό, το πρωί, αφού βγει ο ήλιος και φύγει η δροσιά, και το βραδάκι.

Πηγή:Ο πλούτος από τα δένδρα-Αλέξανδρου Ν. Γεωργακόπουλου-Εν Αθήναις 1931

Διαβάστε ακόμη:Εντομοκτόνα φάρμακα-Πετρέλαιο νικοτίνη πύρεθρο