Ίριδα-Iris unguicularis

Ίριδα: φαρμακευτικές ιδιότητες

ΙΡΙΣ, Iris sp., Iris florentina (ίρις Ιλλυρική), I. attica, I. germanica. j pseudaconus L., ίρις μυρεψική, ίρις ιλλυρική, ο κοινός κρίνος. Παλιά κρεμούσαν στο λαιμό βρεφών κομμάτια ρίζας -«δάκτυλοι ίριδος, iris root fingers»- ώστε να τα μασούν και να γαληνεύει ο πόνος από την οδοντοφυΐα.
Οι ίριδες είναι φυτά πολυετή, με άνθη κυανά, ιόχροα, κίτρινα ή λευκά. Η ονομασία τους σχετίζεται με την Ίριδα, θεότητα της Ελληνικής αρχαιότητας και αγγελιαφόρου των θεών. Ο σουηδός βιολόγος Κάρολος Αινναίος το 1857 ονόμασε ίριδες τα φυτά αυτά εξαιτίας της πολυχρωμίας και των αποχρώσεων των ανθέων τους. Οι ίριδες υπήρξαν σύμβολο της Γαλλίας και της γαλλικής μοναρχίας μέχρι το 1789, έτος της Γαλλικής Επανάστασης. Τα φυτά αυτά ήταν το αγαπημένο θέμα μεγάλων ζωγράφων, όπως, για παράδειγμα, του Van Gogh, του οποίου είναι γνωστό το αριστούργημα με τίτλο «Ίριδες».

Είδη ίριδας

• Iris unguicularis-Ίρις η ονυχώδης
  Αυτοφυές φυτό, με κυανά άνθη που έχουν ιώδεις, λευκές και κίτρινες αποχρώσεις. Ανθίζει πρόωρα και πριν από την άνοιξη. Χαρακτηριστικό είδος της Ελληνικής χλωρίδας.
• Iris germanica, Ίρις η γερμανική
  Αυτό το είδος της ίριδας καλλιεργείται για τα μεγάλα, ωραία και αρωματικά κυανοιώδη άνθη του. Από το παχύ και αποξηραμένο ρίζωμά της εξάγεται η γνωστή ουσία orris root. Τη χρησιμοποιούν για τον αρωματισμό της πούδρας προσώπου και της σκόνης ταλκ. To orris root είναι ένα από τα συστατικά του αλκοολούχου ποτού Gin.
• Iris albicans, Ίρις η λευκάζουσα
  Φυτό καλλιεργούμενο συνήθως, αλλά απαντάται και ως ημιαυτοφυές. Περιοχή καταγωγής της η Αραβική χερσόνησος. Στις μουσουλμανικές χώρες συνηθίζεται να την καλλιεργούν γύρω από τάφους σε νεκροταφεία. Στην Ευρώπη εισήχθη από τους Άραβες μέσω Ισπανίας.

Περιγραφή της ίριδας

Η ίριδα η ιλλυρική έχει φύλλα όμοια με το φυτό ξίφιο, μεγαλύτερα όμως και πλατύτερα και πιο γυαλιστερά, άνθη μαζεμένα πάνω σε κοτσάνι, γυρτά προς τα κάτω και ποικιλόχρωμα· γιατί είναι ή λευκά [ή κίτρινα] ή στο χρώμα του κυδωνιού ή πορφυρόχρωμα ή γαλαζωπά, και λόγω αυτής της ποικιλοχρωμίας παραλληλίστηκε με την ουράνια Ίριδα.

Οι ρίζες είναι κονδυλώδεις, σκληρές και αρωματικές, τις οποίες πρέπει μετά το κόψιμο να τις ξηράνουμε σε σκιά και αφού τους αφαιρέσουμε το περίβλημα, να τις φυλάξουμε σε δίχτυ.

Καλύτερη είναι αυτή που φυτρώνει στην Ιλλυρία και τη Μακεδονία και από αυτήν είναι άριστη αυτή που έχει πυκνές σφιχτές ρίζες, είναι κολοβή από κάτω, δεν σπάει εύκολα, είναι υποκίτρινη στο χρώμα, έχει έντονο άρωμα, είναι πιο καυστική στη γεύση, έχει γνήσιο άρωμα, δεν έχει υγρασία και κατά το τρίψιμό της προκαλεί φτέρνισμα.

Η Λιβυκή έχει λευκό χρώμα και είναι πικρή στη γεύση, ενώ είναι δευτερεύουσα ως προς τη δύναμη. Όταν παλιώνουν φθείρονται αποκτώντας τρύπες, γίνονται όμως τότε πιο αρωματικές.

Φαρμακευτικές ιδιότητες της ίριδας

• Έχουν όλες τους ιδιότητες θερμαντικές, λεπτυντικές, είναι ωφέλιμες στον βήχα και στο να γίνουν πιο λεπτά τα υγρά τα οποία δεν μπορούν να αποχρεμφθούν.
• Καθαρίζουν τα παχύρρευστα υγρά και τις χολές, όταν πίνονται σε ποσότητα επτά δραχμών μαζί με υδρόμελι.
• Είναι και υπνωτικές, προκαλούν τα δάκρυα και θεραπεύουν τους κολικούς.
• Όταν πίνονται με ξίδι, βοηθούν τους δαγκωμένους από φίδια και αυτούς που πάσχουν από τη σπλήνα τους, αυτούς που έχουν σπασμούς, αυτούς που είναι παγωμένοι ή έχουν ρίγος, αλλά και στην έκκριση του σπέρματος, ενώ με κρασί προκαλούν την έμμηνο ρύση.
• Και το αφέψημά τους είναι κατάλληλο για γυναικεία ατμόλουτρα, επειδή μαλακώνει τα μέλη και ανοίγει τους πόρους και ως κλύσμα στην ισχιαλγία, ενώ θρέφει τα συρίγγια και τα κοίλα έλκη.
• Αν εισαχθούν με βύσμα ως πολτός μαζί με μέλι, ρίχνουν τα έμβρυα.
• Μαλακώνουν και τα οιδήματα των αδένων και τα χρόνια σκληρώματα, αν βραστούν και επιτεθούν ως κατάπλασμα.
• Ξηρές γεμίζουν τα έλκη και μαζί με μέλι τα καθαρίζουν και ντύνουν και πάλι με σάρκα τα οστά που έχουν απογυμνωθεί.
• Ωφελούν και στους πονοκεφάλους ως κατάπλασμα μαζί με ξίδι και ροδέλαιο.
• Καθαρίζουν τις πανάδες και τις φακίδες, αν επαλειφθούν μαζί με διπλάσια ποσότητα λευκού ελλέβορου και με μέλι.
• Μπαίνουν και στα βύσματα και στις μαλακτικές και στις δυναμωτικές αλοιφές που διώχνουν την κόπωση και γενικά έχουν πολλές χρήσεις.

Πηγή: Πεδανίου Διοσκουρίδου-Περί ύλης ιατρικής

Προφυλάξεις
Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ποτέ μόνοι σας. Μην χρησιμοποιείτε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη ιατρού. Οι φυσικές θεραπείες και τα βότανα δεν αποτελούν υποκατάστατο ιατρικής περίθαλψης.
Οι πληροφορίες που παρέχονται είναι καθαρά και μόνο για ενημερωτικό σκοπό.
Η σελίδα δεν φέρει καμία ευθύνη: Διαβάστε τους όρους χρήσης

Διαβάστε ακόμη:Πηγές βιταμινών από βότανα