Φασκόμηλο: σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Πως γίνεται η καλλιέργεια και ο πολλαπλασιασμός του φασκόμηλου

Φασκόμηλο-Salvia officinalis
Υπάρχουν και άλλα είδη του γένους αυτού, τα οποία έχουν πάντα τις ίδιες προς το προκείμενο φαρμακευτικές ιδιότητας, ώστε αρκούμαστε στην περιγραφή του ανωτέρω μόνο. Αυτά πάντα είναι γνωστά και με τις κοινές τους ονομασίες δηλαδή Φασκομηλιές, Φάσκοι, Σφάκες, Χαμομηλιές, Σφακιές, Αλισφακιές και Αλισφακές. Είναι της τάξεως των Χειλανθών.
Το βρίσκουμε να φυτρώνει σε άγρια κατάσταση εδώ και εκεί σε ξηρά και άγονα μέρη της μεσογειακής Ευρώπης, όπως και σε εμάς.

Βοτανικοί χαρακτήρες
Ημίθαμνος έχων ύψος 0.30-0.80 εκατ. κλαδίσκους δε υπόλευκους και τριχωτούς. Φύλλα ωοειδή, επιμήκη λογχοειδή, χνοώδη, οδοντωτά και ασπριδερά. Επάνθιση κατά ακραίους στάχεις. Άνθη συνήθως κυανά, Κάλυξ διηρημένος σε, σχήμα δύο χειλιών, με σωλήνα φέροντα ένα κύκλο τριχωτό. Στήμονες κατά το ήμισυ γόνιμοι και το έτερον ήμισυ στείροι.

Καλλιέργεια-πολλαπλασιασμός φασκόμηλου
Το φυτό αυτό, πολλαπλασιάζεται με σπορά, μοσχεύματα και καταβολάδες. Η σπορά λαμβάνει χώρα στον ελεύθερο αέρα και εντός πρασιών. Τα νέα φυτά μεταφυτεύονται το φθινόπωρο ή την επομένη άνοιξη. Το καταβόλιασμα γίνεται φυσικός, καθ’ όσον τα στελέχη απλώνονται επί του εδάφους και ριζώνουν μόνα τους, άνευ επεμβάσεως ανθρώπινης χειρός.

Η μόσχευση δύναται να γίνει επιτυχώς, στην ύπαιθρο. Κόβουμε τους κλαδίσκους σε μήκος 0.15-0.20 εκατ. και τους φυτεύουμε εντός πρασιών, κρατούντες αποστάσεις μεταξύ τους 0.25 εκατ. επί 0.05 εκατ. ήτοι μία πρασιά πλάτους 1 μ. και 0.25 εκατ. δύναται να περιλάβει 6 σειρές που απέχουν μεταξύ τους 0.25 εκατ. Η επιτυχία είναι 100 τις 100, εάν τα μοσχεύματα φυτεύτηκαν κατά Φεβρουάριο ή Μάρτιο. Αφού φυτευτούν πιέζεται καλώς το πέριξ των μοσχευμάτων χώμα με το φυτευτήριο. Τα τελευταία αυτά, φυτεύονται επί τόπου το φθινόπωρο.

Εκλογή του εδάφους
Στην άγρια κατάσταση αγαπά τις πλαγιές των ξηρών και άφορων λόφων ή λοφίσκων, καλλιεργούμενο όμως ευδοκιμεί σε μαλακό χώμα, ευδιαπέραστο, γόνιμο και σχετικώς δροσερό.

Προετοιμασία τον εδάφους
Ο αγρός οργώνεται περισσότερες φορές. Τα οργώματα γίνονται για το παράχωμα των λιπασμάτων και την εξόντωση των κακών φυτών. Το τελευταίο από αυτά λαμβάνει χώρα κατά τον χρόνο της φυτεύσεως.

Φύτευση φασκόμηλου
Προτιμητέα εποχή είναι η άνοιξη και ειδικώς οι μήνες Μάρτιος και Απρίλιος. Το έδαφος χωρίζεται κατά γραμμές που απέχουν 0.60-0.80 εκατ. επί των οποίων φυτεύουμε τα φυτά σε αποστάσεις 0.30-0.40 εκατ. Εάν το χώμα είναι δροσερό και ο ουρανός νεφελώδης, δεν παρίσταται ανάγκη ποτίσματος, εάν αντιθέτως, η γη είναι ξηρά και ο ήλιος θερμός, ανάγκη πάσα να ποτίσουμε, χύνοντας στην ρίζα, εκάστου φυτού, περί τα 80 δράμια νερού.

Φροντίδες που δίνουμε στην φυτεία
Καθ’ όλη την καλή περίοδο, το έδαφος πρέπει να διατηρηθεί καθαρό, διά σκαλισμάτων, άτινα επί μέν των γραμμών γίνονται με το χειροκίνητο σκαλιστήρι, μεταξύ δε αυτών με το χειροκίνητο σκαλιστήριο. Τον χειμώνα καλό είναι να γίνονται αυτά με το οδοντωτό σκαλιστήρι, για να ανασκαφεί το έδαφος βαθύτερα, από το κοινό σκαλιστήριο.

Συγκομιδή
Γίνεται μόνο μία φορά ετησίως και κατά το τέλος Ιουνίου ή τις αρχές Ιουλίου, τα φυτά κόβονται σύρριζα προς το έδαφος και κατόπιν τα αφήνουμε να βλαστήσουν εκ νέου κατά το υπόλοιπο του έτους, για την δεύτερη συλλογή, η οποία θα λάβει χώρα, κατά το επόμενο έτος. Μετά το κόψιμο συμβουλεύεται μία καλή λίπανση, με νιτρική σόδα, την οποία παραχώνουμε με τα επιφανειακά σκαλίσματα. Τότε τα φυτά δεικνύουν εύρωστη βλάστηση και το επόμενο έτος, έχουμε μία πλέον άφθονη συγκομιδή.

Χρησιμοποιούμενα μέρη
Τα στελέχη (Herla Salviae) και τα φύλλα. Τα πρώτα στην φαρμακευτική, την μαγειρική, ως άρτυμα και την σαπωνοποιία και την φαρμακοποιία (αιθέριο έλαιο).

Φαρμακευτικές ιδιότητες του φασκόμηλου

Τα φύλλα είναι στομαχικά, διεγερτικά και αντιφυσώδη. Το Φασκόμηλο είναι αφέψημα θερμαντικό, εν κοινή χρήσει παρά το λαό, ο οποίος το πίνει το πρωί αντί του καφέ, ιδίως κατά τον χειμώνα. Ως εκ τούτου οι Γάλλοι το ονομάζουν «το τσάι της Ελλάδος». Οι Ιάπωνες και οι Κινέζοι, κάνουν ευρεία χρήση του πρωινού αυτού ροφήματος, αντικαθιστώντας με αυτό το τσάι.
Πολλοί το λαμβάνουν και μετά το φαγητό, στην δόση 20 γραμ. εντός λίτρου νερού, οπότε διευκολύνει την πέψη και αναζωογονεί την ενέργεια του στομάχου.

Στην δόση των 30 γραμ. σε ένα λίτρο νερού, θερμαίνει το στομάχι και αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος, εν ολίγοις τονώνει την ενέργεια όλων των λειτουργιών του σώματος. Το ίδιο ανωτέρω αφέψημα είναι κατάλληλο προς καταπολέμηση της αταξίας της προερχόμενης, εξ ατονίας των πεπτικών οργάνων, της δυσπεψίας, της γαστραλγίας και της χρονιάς ευκοιλιότητας, άνευ φλεγμονής. Το εκ 30 γραμ. στελεχών νωπών ή 15 γραμ. ξηρών, εντός λίτρου ύδατος ή οίνου αφέψημα είναι ένα καλό φάρμακο εναντίον των εκ ρευματισμών πυρετών, των πεπαλαιωμένων κατάρων, της βρογχίτιδας, της ευκοιλιότητας των παιδιών, των σπασμών, των νευρικών παθήσεων, των κολικών και της νυκτερινής εφιδρώσεως. Η χρήση του ενδείκνυται, σε περιπτώσεις αιμορραγίας, λευκόρροιας και γαλακτόρροιας.

Το συμπυκνωμένο αφέψημα, εντός κρασιού είναι καθαρτικό των δυσθεράπευτων πληγών και των ελκωμάτων. Το αφέψημα από φασκόμηλο (100 γραμ. εντός λίτρου νερού) εξωτερικώς, ανακουφίζει τις δερματικές παθήσεις δηλαδή σπυριά, έρπητες, λειχήνες, εκζέματα, κνησμό (φαγούρα), ψώρα, αλωπεκίαση (πτώση τριχών) και χιονίστρες. Οι πλύσεις της κεφαλής, με ένα ελαφρό αφέψημα, είναι ωφέλιμοι για την τόνωση του τριχώδους δέρματος και εξαφανίζουν την πιτυρίδα.

Τα από τα φύλλα αποξηραμένα υπό σκιά τσιγάρα, καπνιζόμενα αντί καπνού, είναι κατάλληλα για τούς ασθματικούς.
Ως γαργάρα, είναι φάρμακο αποτελεσματικό εναντίον της άγγίνης και των πληγών τού λαιμού.
Τα λουτρά είναι καλά, για τους ρευματιώντας και τα λεπτά και χοιραδιχά (χελωνιάρικα) παιδία.
Τέλος αναμιγνύοντας 500 γραμ. νωπού βουτύρου ή χοιρινού λίπους και ήμίσεως λίτρου οινοπνεύματος, εντός των οποίων έβρασαν επί 24 ώρας, μία δραχμή (φουκτιά) φύλλων ψιλοκομμένων, αποκτούμε μία αλοιφή, για εντριβές, σε περιπτώσεις παραλυσίας.

Προφυλάξεις
Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ποτέ μόνοι σας. Μην χρησιμοποιείτε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη ιατρού. Οι φυσικές θεραπείες και τα βότανα δεν αποτελούν υποκατάστατο ιατρικής περίθαλψης.
Οι πληροφορίες που παρέχονται είναι καθαρά και μόνο για ενημερωτικό σκοπό.
Η σελίδα δεν φέρει καμία ευθύνη: Διαβάστε τους όρους χρήσης

Πηγή: Θεραπευτικά φυτά-Μιχ. Δ. Καλλιφρονά-Αθήναι 1936-Παράρτημα γεωργικού δελτίου Ιουλίου 1936

Διαβάστε ακόμη:Δενδρολίβανο-Φαρμακευτικές ιδιότητες