Σκίλλα: σκυλοκρέμμυδα

Σκίλλα: φαρμακευτικές ιδιότητες και χρήσεις

Σκίλλα (σκυλοκρέμμυδα): Urginea maritima (Ουργινεία η παραθαλλάσια ή Σκύλλα η Παράλιος). Ανήκει στην οικογένεια των Λειριοειδών.
Αλλα ονόματα Σκυλοκρέμμυδο, Σκύλλα, Ασκέλλα, Κουβαλοσκέρα, Μπότσικας, Κουτσούνα, Αγιοβασιλίτσα, Ασκυλοκάρα, Ασκελετούρα.

Φυτρώνει στις κεφάλες (βραχώδεις γηλόφους) στις χαλέπες (άγονα και πετρώδη εδάφη. το Σεπτέμβριο μήνα ανθίζει και βγάζει ένα μακρύ ραβδί (μακρύ ανθοφόρο στέλεχος) και χαρίζει πολλή ομορφιά στις εξοχές με τα μικρούτσικα ροδόλευκα ανθάκια του. Όταν ποτίζεται η ασκελετούρα δέν βγάζει ραβδί (πειραματίσθηκα). Το ραβδί της σκελετούρας λέγεται στή Μεσσαρά αθάνατος, στο Νομό Ρεθύμνης λέγεται λατζούνι.

Οι γεωργοί τον έχουν παρατήρημα· όταν τα ραβδιά είναι νευράτα (ζωηρά και γεμάτα άνθη) ή χρονιά δίδει καλό κριθάρι.
Τη χρονιά που δε θα βγάλει καθόλου ραβδί, είναι σίγουρο πώς θα καταστροφή τελείως η σοδεία του κριθαριού.
Στο Ρέθυμνο καταλαβαίνουν πώς θα κάνει βαρυχειμωνιά όταν ανοίξει όλο το λατζούνι. Αν ανοίξει π.χ. κατά 50% θα είναι ελαφροχειμωνιά. Με το ξερό λατζούνι κάνουν τα παιδιά καρεκλάκια, αλετράκια μύλους.
Το ραβδί αυτό θεωρείται από τούς χωρικούς ως το πρώτο προϊόν της γης για κάθε χρονιά. Στην επαρχία Πεδιάδος το ραβδί λέγεται βερτόνι (βέλος).

Η ασκελετούρα βολβός με φύλλα, κρεμιέται την παραμονή της αρχιχρονιάς στις πόρτες «για γούρι», εις ορισμένες περιφέρειες της Κρήτης (Μεσσάρα, Ρέθυμνο, χωριό Κράσι Πεδιάδος). «Κρατεί ανέδοση (υγρασία) και καμιά φορά την έχουνε αποξεραμένη, γιατί όταν φτάσει η ώρα της πετά ραβδί και από εκεί ξεραίνεται». (Κάνει δηλ. διπλή ανθοφορία. πειραματίσθηκα).

Αν η ασκελετούρα ξεραθεί «μέσα το Γενάρη» πεθαίνει ο νοικοκύρης του σπιτιού.

Η ασκελετούρα έχει πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες, το ραβδί χλωρό το κοπανίζουν και μαζί με μέλι το επιθέτουν στις σκληρίες και πογιαγέρνουν (αναστέλλεται η πρόοδός τους). Ο βολβός είναι ψακωτάρι (δηλητήριο).

Χλωρός ή ξερός κοπανίζεται και ανακατεύεται με λάδι και χρησιμοποιείται εξωτερικώς κατά της ισχιαλγίας.

Άλλος τρόπος θεραπείας της ισχιαλγίας είναι ο εξής: αλείφεις το πάσχον μέρος με λάδι, κόβεις την κρομμύδα μουζούρι (εγκάρσιως) και αλείφεις με το υγρό της τον πάσχοντα γρήγορα γρήγορα, γιατί ανάβει το σώμα όταν την επιθέσουν και δημιουργεί έγκαυμα.

Ο πεθερός μου Ιω. Φραγκάκις με πληροφορεί ότι είδε το 1904 να γίνεται θεραπεία με ασκελετούρα ως εξής:
ο πάσχων ήτο νέος Ευρωπαίος τον οποίο έφερε ο πατέρας του, βοτανολόγος, προς θεραπεία στα Χανιά. Έπασχε από λιπώδες οίδημα επί της σπονδυλικής στήλης.
Ο πρακτικός ιατρός είχε ξαπλώσει τον νέον μπρούμυτα πάνω σε ένα πορτόφυλλο και του χάρασσε το λιπώδες οίδημα με ξυράφι, κατόπιν δε το άλειφε με υγρό από κοπανισμένη άσκελετούρα. Δεν γνωρίζει πόσες φορές επανελήφθη η «θεραπεία» γνωρίζει όμως ότι την επόμενη χρονιά, μόλις που διεκρίνετο μια μικρή καμπύλη, πάνω από τα ρούχα του.

Βολβοί (Κρόμμυον το ερυθρό)

Τους βολβούς τούς λέγουν στα χωριά αγριοκρέμμυδα ή σκυλοκρέμμυδα, γιατί μοιάζουν σαν τα ήμερα κρεμμύδια. Τούς βολβούς τούς χρησιμοποιούν για καταπλάσματα στους πόνους από πρηξίματα στις κλειδώσεις (αρθρώσεις) ή στα στραμπουλήγματα των ποδιών ή των χεριών και στα σπυριά ή τούς καλογήρους (δοθιήνας), οπότε βράζουν τούς βολβούς καλά και τούς βάζουν κατάπλασμα ζεστό στον πόνο για να άνοιξη το μέρος που πονάει και βγή το πύο από μέσα. Σε πολλά χωριά, τούς βρασμένους βολβούς ανακατεύουν με χοιρινό λίπος και αλεύρι κριθαρίσιο και τούς κάνουν αλοιφή (όπως κάνουν στο γουδί τη σκορδαλιά) που την μεταχειρίζονται για φάρμακο στα σπυριά.

Η σκυλοροσίδη που περιέχει το φυτό το κάνει αποτελεσματικό δηλητήριο για αρουραίους. Τα περισσότερα ζώα δεν το τρώνε γιατί είναι πολύ πικρό αλλά οι αρουραίοι το έτρωγαν εύκολα. Αποξέραιναν το φυτό και το έκοβαν κομματάκια που αναμείγνυαν με δόλωμα για ποντίκια.

Προφυλάξεις
Προσοχή δηλητηριώδης φυτό Σε μεγάλες δόσεις το βότανο προκαλεί εμετό. Η κόκκινη σκυλοκρεμμύδα περιέχει σκιλιροσίδη, ένα ισχυρό εμετικό που χρησιμοποιείται ως δηλητήριο κατά των ποντικιών. Αυτό το είδος δεν χρησιμοποιείται θεραπευτικά. Σε περίπτωση υπερδοσολογίας μπορεί να προκληθούν έντονες φλεγμονές του γαστρεντερικού και ουροποιητικού συστήματος, ναυτία, εμετός, πόνοι στην κοιλιά, νωθρότητα, σπασμοί, πτώση θερμοκρασίας και σπανίως θάνατος.
Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ποτέ μόνοι σας. Μην χρησιμοποιείτε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη ιατρού. Οι φυσικές θεραπείες και τα βότανα δεν αποτελούν υποκατάστατο ιατρικής περίθαλψης.
Οι πληροφορίες που παρέχονται είναι καθαρά και μόνο για ενημερωτικό σκοπό.
Η σελίδα δεν φέρει καμία ευθύνη: Διαβάστε τους όρους χρήσης

Πηγές: Συμβολή εις την δημώδη ορολογίαν των φυτών-Ευαγγελίας κ. φραγκάκη-Αθήναι 1969 / Τα βότανα-Πάνου Αναγνωστόπουλου

Διαβάστε ακόμη:Ασφόδελος: Θεραπευτικές ιδιότητες